Direct naar artikelinhoud
Column

'Jesse Klaver is maar twee lengtes gescheiden van zuiver populisme'

'Jesse Klaver maar ook Geert Wilders behoren tot de eerste categorie: hun drang om 'Nederland te gaan veranderen' is zo groot dat ze vanuit hun ideologische perspectief over alle lastige hindernissen met gemak heen springen.'

Jesse Klaver is niet alleen de huidige leider van GroenLinks maar ook een sympathieke jongeman. Gisteren gaf Jesse een interview aan Trouw waarin hij zijn visie op de migrantencrisis ontvouwde. Er zijn volgens mij maar twee soorten politici.

In de eerste categorie vindt men politici die de wereld aanschouwen zoals hij, in hun ogen, zou moeten zijn. In de tweede de politici die de wereld bekijken zoals hij daadwerkelijk is. De visie van de eersten stoelt op ideële gronden.

Die van de tweeden op pragmatisme. Jesse Klaver maar ook Geert Wilders behoren tot de eerste categorie: hun drang om 'Nederland te gaan veranderen' is zo groot dat ze vanuit hun ideologische perspectief over alle lastige hindernissen met gemak heen springen. Samengevat: Wilders wil minder, Klaver wil meer, de rest telt niet echt. Zo bewondert Jesse Klaver de politieke altruïste Angela Merkel en heeft al een Nederlandse versie voor haar even befaamde als beruchte 'Wir schaffen das': 'Wij kunnen dit aan, absoluut.'

Minder sympathiek
Een waarneming die niet echt op wetenschappelijke en ook niet op sociaal-maatschappelijke gronden berust. Maar Jesse blijft hierdoor wel sympathiek. Wanneer hij bij mij minder sympathiek overkomt in dat interview, is het moment dat hij de foto van de kleine Aylan aanhaalt.

Ik heb het over het verdronken Syrische jongetje op een Turks strand waarvan de hartverscheurende foto Europa (in eerste instantie) ontvankelijk heeft gemaakt voor de enorme vloed asielmigranten. Klaver: 'Ik hoef zijn naam niet eens te noemen. Ik hoef alleen maar te zeggen: blauw broekje, rood shirtje, op het strand. Dan weet iedereen waarover ik het heb.'

Wilders wil minder, Klaver wil meer, de rest telt niet echt
'Wanneer Klaver bij mij minder sympathiek overkomt in dat interview, is het moment dat hij de foto van de kleine Aylan aanhaalt.'

Vanzelfsprekend geloof ik niet dat door deze tragedie tot de kleur van de kleren van het slachtoffertje te reduceren, Klaver een soort heiligschennis heeft gepleegd. Wel ontwaar ik in zijn woorden de calculerende politicus die een drama instrumentaliseert.

Hij beaamt expliciet dat het emotionele mechanisme waaraan velen werden onderworpen, een troef is. Je hoeft alleen maar 'blauw broekje' te zeggen en dan rollen de tranen? Jesse betreurt dat dit 'emomechanisme' uitgewerkt is. Er was een enorme golf aan medeleven 'en nu is dat weg. Ik wil dat het weer terugkomt.'

Bomgordels
Met deze woorden zijn we nog maar twee lengtes gescheiden van zuiver populisme: het volk mag met spectaculaire en sentimentele prenten worden bewerkt. Het moment, beseft Klaver, komt niet terug want intussen spreken we niet meer over 'blauw broekje' maar over geïnfiltreerde terroristen, aanrandingen in Keulen of het bedreigen van homo's in azc's.

Het lijkt me dat de kracht van foto's gerelativeerd dient te worden. Stel je eens voor dat Trouw morgen de foto zou afdrukken van Syrische vluchtkinderen naast in beslag genomen bomgordels. Het effect op de publieke opinie zou desastreus zijn. Niet ondenkbaar overigens: gisteren heeft het Turkse leger 34 vluchtelingen waaronder 20 kinderen gearresteerd, die in het bezit waren van 15 kilo explosieven en vier zelfmoordvesten terwijl ze de grens passeerden.

Intussen spreken we niet meer over 'blauw broekje' maar over geïnfiltreerde terroristen, aanrandingen in Keulen of het bedreigen van homo's in azc's