Direct naar artikelinhoud

Na twee commando's krijgt heel korps Willems-Orde

Het Korps Commandotroepen krijgt op 15 maart van de koning de Militaire Willems-Orde uitgereikt. De eenheid krijgt de hoogste militaire onderscheiding voor haar 'buitengewone inzet' in Afghanistan. Een kleine afvaardiging van de 750 militairen zal bij de ceremonie op het Binnenhof namens het korps aanwezig zijn.

December 2014: oud-commando Gijs Tuinman krijgt door koning Willem-Alexander de militaire Willemsorde opgespeld.Beeld anp

De onderscheiding volgt relatief kort op de vorige uitreiking. In december 2014 werd commandant Gijs Tuinman, lid van het Korps Commandotroepen, uitgeroepen tot nationale held. Hij kreeg de Militaire Willems-Orde voor zijn moedige optreden in de Aghaanse provincie Uruzgan. Vanuit een hinderlaag gaf hij in 2009 leiding aan een reddingsoperatie, de kogels van de Taliban vlogen om zijn oren.

Het Kapittel der Militaire Willems-Orde, een comité bestaande uit negen (oud-)militairen, heeft dit keer het hele korps bij de minister voorgedragen voor de hoogste ridderorde. Een 'detachement' van het korps zal de onderscheiding op 15 maart met groot ceremonieel vertoon op het Binnenhof in ontvangst nemen. Om praktische redenen komt niet het hele korps: een aantal commando's is momenteel actief in Mali en met 750 militairen plus aanhang zou het flink dringen worden op het Binnenhof.

Kapitein Marco Kroon kreeg in 2009 de Militaire Willems-Orde opgespeld door toenmalig koningin Beatrix.Beeld anp

'Moed, beleid en trouw'

Koning Willem-Alexander zal de onderscheiding, een kruis met daarop de woorden 'moed, beleid en trouw', bevestigen aan het vaandel van het Korps Commandotroepen. De eenheid mag voortaan de onderscheiding aan het vaandel dragen. De enige ceremoniële verplichting die voortvloeit uit de erkenning is dat een vertegenwoordiging van de commando's bij toekomstige uitreikingen van de Willems-Orde aanwezig zal moeten zijn. Het kruis wordt toegekend voor specifieke missies en daden in Afghanistan, maar Defensie laat hier nog niets over los.

Tussen 2002 en 2010 waren de commando's meerdere keren actief in Afghanistan. In Uruzgan opereerden ze in 2006 en 2007 onder de naam Task Force Viper, in 2009 kreeg een soortgelijke groep special forces de naam Task Force 55. De speciale eenheden werden geregeld ingevlogen om in vijandelijk gebied verkenningen uit te voeren. Vaak raakten de commando's betrokken bij vuurgevechten met de Taliban.

Zoals in september 2009, toen Tuinman en zijn mannen probeerden het leven te redden van korporaal Kevin van de Rijdt. De korporaal overleefde de hinderlaag niet, de andere mannen wisten te ontkomen. Een andere zeer uitzonderlijke operatie: na beëindiging van de missie in Uruzgan maakte Defensie in 2010 bekend dat Nederlandse commando's voor het eerst in zestig jaar met parachutes in vijandelijk gebied waren geland. Alleen met parachutes konden commando's in het holst van de nacht het Talibangebied binnendringen zonder opgemerkt te worden. Voor het laatst gingen landgenoten hen in 1949 voor in Indonesië.

Acht keer eerder kreeg een militaire eenheid de Willems-Orde uitgereikt. De laatste keer was in 2006, toen werd de 1ste Zelfstandige Poolse Parachutistenbrigade onderscheiden voor haar deelname aan Operatie Market-Garden in september 1944. De laatste Nederlandse eenheid die werd geridderd was de Onderzeedienst, in 1947, voor zijn inzet tijdens WOII. Ook onder meer de Koninklijke Luchtmacht en het Korps Mariniers mogen de Willems-Orde aan het vaandel dragen. De Amerikaanse 82ste Airborne Division is de enige andere buitenlandse eenheid met de hoge erkenning.

Lees ook: Willems-Orde: onderscheiding voor heldenmoed en pr-instrument van defensie

Koning Willem-Alexander speldde in 2014 de Militaire Willems-Orde op bij Gijs Tuinman, vanwege diens in Afghanistan betoonde heldenmoed. Defensie haalde toen alles uit de kast

Individuele dragers

Vier individuele dragers van de Willems-Orde zijn nog in leven. Tuinman en Marco Kroon, onderscheiden in 2009, zijn allebei geëerd voor hun optreden als commando in Afghanistan. Kroon raakte later in opspraak vanwege vermeend drugsgebruik. Hij werd vrijgesproken, maar voor de publiciteit die hem als onderscheiden militair ten deel viel had hij graag bedankt. Toen Tuinman in 2014 werd voorgedragen voor de Willems-Orde zei Kroon in het AD: 'Als hij hem ook accepteert, is hij een nog grotere held als je weet wat voor ellende je over je heen kunt krijgen.'

De Brit Kenneth Mayhew (99) en de Amerikaan Edward Simons Fulmer (96) zijn beide veteranen van de Tweede Wereldoorlog. Zij kregen de Willems-Orde in 1946 van koningin Wilhelmina.

Als hij hem ook accepteert, is hij een nog grotere held als je weet wat voor ellende je over je heen kunt krijgen
Kapitein Marco Kroon over commandant Gijs Tuinman

Ontvang elke dag de Volkskrant Avond Nieuwsbrief in uw mailbox, met het nieuws van vandaag, tv-tips voor vanavond, en alvast zes artikelen uit de krant van morgen. Schrijf u hier in.