Babymelkpoeder kopen? Vanavond terugkomen

Tien over zes 's avonds. Voor de ingang van de Albert Heijn aan de Rotterdamse winkelstraat Beijerlandselaan verzamelen zich vier mensen van Chinese afkomst. Het is er donker en koud, een gure wind jaagt over het pleintje. Toch gaan ze niet naar binnen, ze blijven keurig buiten wachten.

Met het verstrijken van de tijd neemt de omvang van de groep toe. Links en rechts verschijnen steeds nieuwe Chinese mannen en vrouwen, die het clubje luid kakelend begroeten. Om kwart voor zeven staan er elf grote boodschappentrolleys voor de supermarkt.

21 Chinezen
Binnen wordt op dat moment een kar met kartonnen dozen naar de linkerkassa gereden. Pak voor pak stapelt het kassameisje de bussen Nutrilon babymelkpoeder op de band, zo'n tachtig in totaal. Nog een moment van rust. Dan geeft beveiliger Aleksandar een seintje. De 21 Chinezen die zich inmiddels voor de schuifdeuren hebben verzameld sprinten naar binnen, hun rolkoffers slingerend achter hen aan.

Binnen twintig minuten is de kassaband leeg. "Zo gaat het elke dag", lacht Aleksandar. "Het ziet er misschien gek uit, maar het is een goede oplossing voor de problemen die we hadden met de verkoop van babymelkpoeder." De beveiliger doelt op de grote aantallen zogenoemde 'runners', die winkel na winkel, buurt na buurt en stad na stad afstropen om zo veel mogelijk pakken Nutrilon te bemachtigen.

De bussen worden via tussenhandelaren doorverkocht aan China, waar de vraag naar Nederlands melkpoeder explosief steeg na het babyvoedingschandaal in 2008. De lokale blikken poeder bleken aangelengd met melamine, waardoor zes baby's stierven. Sindsdien gaan de Nederlandse pakken Nutrilon voor gemiddeld veertig euro over de Chinese toonbank, waar ze hier amper dertien euro kosten.

Experimenten
Om te voorkomen dat Nederlandse ouders lege schappen aantreffen, experimenteren winkeliers met allerlei maatregelen. Zo hebben de meeste supermarkten en drogisterijen een maximum gesteld aan het aantal pakken dat een klant per dag mag kopen. Eerst waren dat er vijf, later drie en nu meestal maar één.

Ook Albert Heijn in de Beijerlandselaan stelde die regel in. Maar de vaste klant bleef misgrijpen. "Sommige Chinezen deden buiten een bril op, of een andere muts, en verschenen opnieuw aan de kassa", legt Aleksandar uit. "Als we dat zagen en hen het kopen van een extra pak weigerden, ontstonden er soms problemen."

Sinds een aantal maanden doet de supermarkt het op deze manier. Ze heeft met de Chinese runners afgesproken 's avonds rond een uur of zeven te komen, wanneer de meeste vaste klanten hun bus babymelkpoeder al binnen hebben. "Dit was echt nodig", zegt Aleksandar. "Ook omdat het Chinese jaar van de Aap is aangebroken, een goed jaar om kindjes te krijgen." Of het niet discriminerend is, om de verkoop van Nutrilon overdag te weigeren aan een bepaald ras? "Het is grijs gebied", erkent de beveiliger. "Maar op deze manier is iedereen tevreden: de ouders kunnen hun baby's voeden en de Chinezen hun brood verdienen."

Dilemma
Het hoofdkantoor van Albert Heijn vindt het een lastig dilemma. "Het zou kunnen dat er weleens een verkeerde inschatting wordt gemaakt, en bepaalde mensen onterecht aan de kassa worden geweigerd", zegt een woordvoerder. "Maar babymelkpoeder blijft een dilemma. Onze filialen, die zelf hun beleid mogen bepalen, doen hun best maar de oplossing ligt op een hoger niveau."

In de winkel is de rust weergekeerd. Zodra blijkt dat de laatste blikken babyvoeding vergeven zijn en nog eens in de rij aansluiten zinloos is, is de groep weer net zo gauw weg als ze was gekomen. Waar leven ze? Wie is hun leider? Gebarend dat ze geen Engels spreken hollen ze verder, de straten in.

Een man met kinderwagen aanschouwt het gebeuren hoofdschuddend. Net zoals Aleksander wil Suaip alleen met zijn voornaam in de krant, het onderwerp ligt gevoelig, vindt hij. Hij is blij met de actie die zijn Albert Heijn ondernomen heeft. Met een aantal andere ouders diende hij een tijdje geleden een klacht in bij de supermarkt.

"Mijn dochtertje drinkt geen Nutrilon meer sinds een aantal maanden, maar de situatie was rampzalig", zegt hij. "Net als elders in de stad is de babymelkpoeder continu uitverkocht, we moesten vaak helemaal naar Ridderkerk." Als Suaip aanstalten maakt om te gaan moet hij plots lachen. "Ik bedenk me net dat ik thuis nog een bus heb staan. Die ga ik op Marktplaats zetten."

De volledige namen van de bewaker en Suaip zijn bij de redactie bekend.