Direct naar artikelinhoud
Update

VN-veiligheidsraad veroordeelt raketlancering Noord-Korea

Een vrijgegeven foto van de lancering

In het spel 'provoceren' is er een absolute winnaar: Noord-Korea. Tot grote woede van buurlanden en de Verenigde Staten heeft het regime in Pyongyang vannacht een langeafstandsraket gelanceerd en zo een satelliet in een baan om de aarde gebracht. De VN-veiligheidsraad heeft de actie streng veroordeeld.

De lancering - die volgens de Noord-Koreanen "helemaal succesvol" is verlopen - wordt door de internationale gemeenschap echter gezien als het testen en vervolmaken van verboden rakettechnologie. De timing van de lancering is verreweg het meest opmerkelijke. Het volgt slechts enkele weken na de omstreden nucleaire test waarbij het land naar eigen zeggen succesvol een waterstofbom testte.

Het dictatoriale regime heeft met deze nieuwe lancering opnieuw een zet gedaan op het internationale en nationale schaakbord. Nationaal om in het licht van het naderende Partijcongres in mei zijn leiderspositie te consolideren, en internationaal in de hoop zijn onderhandelingspositie in de buitenwereld te verbeteren.

De tegenzetten zijn echter enigszins voorspelbaar. Landen binnen en buiten de regio spreken met grote woorden hun verontwaardiging uit. "Volstrekt onacceptabel", zei de Japanse premier Shinzo Abe. "Een onvergeeflijke provocatie", aldus de Zuid-Koreaanse president Park. Washington riep de internationale gemeenschap op Pyongyang te laten zien dat deze "roekeloze acties serieuze gevolgen hebben". En ook Frankrijk, Duitsland en Rusland spraken zich stevig uit en riepen op tot een harde internationale reactie.

De tegenzetten zijn echter enigszins voorspelbaar. Landen binnen en buiten de regio spreken met grote woorden hun verontwaardiging uit.

Concrete tegenreactie
Buurland Zuid-Korea, nog altijd officieel in oorlog met het Noorden,  heeft na de lancering besloten openlijk met de Verenigde Staten te spreken over de stationering van een Amerikaans raketafweersysteem. De toenemende militaire dreiging en de oplopende spanningen de laatste maanden vragen volgens Seoul om deze concrete tegenreactie. Volgens de Amerikanen is het geavanceerde Thaad-systeem uitermate geschikt voor de Zuid Koreanen.

Het plaatsen van een dergelijk raketafweersysteem kan echter op kritiek komen te staan van zowel China als Rusland die de Amerikaanse invloed in de regio zoveel mogelijk willen beperken. Seoul, die onder andere vanwege de enorme handelsbelangen de relatie met China goed wil houden, benadrukte bij monde van Ryu Je-sung van het Zuid-Koreanse ministerie van defensie dat als Thaad wordt ingezet, het "systeem alleen tegen Noord Korea gebruikt zal worden".

Met de lancering schendt Pyongyang ook diverse resoluties van de Verenigde Naties. Op verzoek van Japan, Zuid-Korea en de Verenigde Staten komt de VN-Veiligheidsraad daarom vandaag nog in spoedzitting bijeen. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, John Kerry, hoopt dat de Veiligheidsraad "significante maatregelen" treft nu Noord-Korea opnieuw resoluties aan zijn laars lapt.

Japan had het afweergeschut wel klaarstaan, maar besloot het toch niet in te zetten.

Waarschijnlijk gebeurt er weinig
Die kans is niet groot. De grote woorden, de verontwaardiging en de spoedzitting van de VN-Veiligheidsraad zijn bekende zetten. Ook na  eerdere nucleaire proeven in 2006, 2009, 2013 en afgelopen januari kwam de raad in allerijl samen, maar buiten het opschroeven van (economische) sancties gebeurde er weinig. Dat heeft alles te maken met China, die een cruciale rol vervult in het spel, maar zich steevast op de achtergrond houdt.

Peking sprak vandaag zijn "spijt" uit over de raketlancering en riep alle partijen op de rust te bewaren om de spanningen niet verder te laten oplopen. China is Noord-Korea's grootste bondgenoot, alhoewel ook die relatie onder druk staat en Peking een openlijke tegenstander is van Noord-Korea's nucleaire wapenprogramma. Terwijl de internationale gemeenschap steeds nadrukkelijker een beroep doet op China is ook Peking niet bereid concreet in te grijpen. Een politieke implosie in het wespennest aan zijn grens zou een enorme vluchtelingenstroom op gang kunnen brengen, en daar zit China niet op te wachten.

Dit betekent simpelweg dat de regionale machtsbalans ook nu niet dermate zal veranderen. Pas op het moment dat een raket een actief gevaar vormt voor de Verenigde Staten - wat tot dusver nog niet het geval is, de techniek is nog lang niet ontwikkeld genoeg - wordt het spel van bekende zetten wellicht doorbroken.

Pas op het moment dat een raket een actief gevaar vormt voor de Verenigde Staten - wat tot dusver nog niet het geval is, de techniek is nog lang niet ontwikkeld genoeg - wordt het spel van bekende zetten wellicht doorbroken.