‘Thuiszorg staat niet op de tocht’
Almelo
‘Er gaan alleen maar banen verloren als er geen vraag is. En de vraag naar thuiszorg verdwijnt niet’, aldus de zorgeconoom. Ook andere gezondheidseconomen zijn niet al te somber over het voortbestaan van de huishoudelijke hulp.
TSN, de grootste thuiszorgorganisatie van Nederland, vroeg vrijdag uitstel van betaling aan voor het onderdeel dat huishoudelijke zorg voor mensen levert. Daar werken 12.000 mensen. Volgens TSN kost thuiszorg meer dan gemeenten ervoor willen betalen. Daarnaast zouden vaste contracten te duur zijn.
Maar Canoy, werkzaam aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, plaatst daarbij kanttekeningen. ‘Zorginstellingen klagen allemaal. Maar de ‘‘goede’’ vinden een manier om met de bezuinigingen om te gaan en zelfs te groeien.’ Stel dat het ‘huishoudelijk onderdeel’ van TSN inderdaad failliet gaat, dan zullen andere zorgorganisaties in het gat springen dat dan ontstaat, denkt Canoy. ‘Er zijn genoeg thuiszorgorganisaties die prima kunnen overleven én hun personeel goed betalen. Het is natuurlijk niet leuk als personeelsleden van TSN hun baan kwijtraken – dat geeft onzekerheid – maar als ze de juiste vaardigheden hebben, kunnen ze terecht bij een andere werkgever.’ Mensen die hulp in de huishouding krijgen, hoeven dus niet bang te zijn dat die verdwijnt, meent hij.
zwaar weer
TSN verkeert al langer in zwaar weer. In september was er nog een grote ontslagronde waarbij in totaal 436 vaste huishoudelijke hulpen werden ontslagen. Ook werd van 218 medewerkers het contract voor bepaalde tijd niet verlengd. Het was de vijfde reorganisatie op rij.
Eerder dit jaar wilde de organisatie de lonen van 4300 thuiszorgers met 20 tot 30 procent verlagen. Vakbond FNV stapte naar de rechter en won. De loonsverlaging moest worden teruggedraaid. Volgens algemeen directeur Zion Jongstra van TSN was dat vonnis ‘de acute reden’ om uitstel van betaling aan te vragen. ‘Het ging om mensen die in de hogere functieschalen zitten, maar de meest eenvoudige en meest goedkope thuiszorg doen, waar gemeenten het minst voor betalen. Het kost ons 27 euro per uur, maar de gemeenten betalen er 21 euro per uur voor. Weer zes euro hier op toeleggen, dat kunnen we niet volhouden’, zei de directeur.
Maar zorgeconoom Canoy noemt het ‘triest’ dat TSN de salarissen van het personeel wilde verlagen. Hij is niet verbaasd dat de aanbieder in de problemen is gekomen. ‘Ze staan niet bekend als de beste thuiszorgorganisatie van Nederland.’
Volgens Jongstra is er echter meer aan de hand. Gemeenten krijgen minder geld uit Den Haag en willen zelf ook zo min mogelijk betalen. ‘Een andere aanbieder kan het wel voor dat geld. Die doet het met flexkrachten, zzp’ers en jongeren. Ze werken er maximaal twee jaar en staan dan weer buiten. Onze cliënten zien elke twee jaar een nieuw gezicht, personeel heeft geen bestaanszekerheid. Dat is de standaard in de thuiszorg, want dat is het goedkoopst.’
goedkope reorganisatie?
Gezondheidseconoom Guus Schrijvers heeft vooral veel vragen over de handelwijze van de thuiszorgorganisatie. ‘Ik vraag me af waarom TSN het afgelopen jaar een offerte heeft ingediend om thuiszorg te bieden, terwijl ze nu de afspraken niet kan nakomen. Ik ben benieuwd wat hun overheadkosten zijn en wat hun vermogen is. Wordt dit echt een faillissement of is het een goedkope reorganisatie?’
De thuiszorgmedewerkers van TSN blijven voorlopig gewoon ramen lappen, afwassen en stofzuigen. ‘We zullen maandag hetzelfde doen als vandaag. De dienstverlening gaat door, de arbeidscontracten gaan door’, zei Jongstra vrijdag. Hij sprak van een ‘onnodige tragedie’ en riep de politiek op in te grijpen. ‘Niemand wordt er beter van als TSN omvalt. Het is slecht voor cliënten, naar voor de medewerkers, het levert gemeenten een hoop gedoe op en de zorg wordt er niet goedkoper van.’ <
