Haalbaarheid duurzaamheidsdoelen Nederland onduidelijk

Het zou kunnen lukken, maar het is nog lang niet zeker dat Nederland zijn duurzaamheidsdoelen haalt. Dat staat in de Nationale Energieverkenning (NEV) 2015 die vandaag is gepubliceerd. Daarin maken de planbureaus (PBL, ECN en CBS) jaarlijks de staat op van de energiehuishouding.

De ontwikkeling van wind-op-zee ligt op schema, maar de aanleg van windparken op land loopt moeilijk. Doel was om 6000 megawatt (MW) te halen, maar dat zou nu slechts uitkomen op 5100 MW. Zeker 140 actiegroepen verzetten zich door het hele land tegen de aanleg van windmolens in hun omgeving.

Ook de besparing van energie loopt achter. Die moet voor een belangrijk deel worden opgebracht door de industrie. Maar ook door isolatie van gebouwen en woningen. Een proces dat eveneens moeizaam verloopt.

De opstellers van de NEV spreken van een ‘kantelpunt’. Op dit moment dalen energieverbruik en uitstoot van broeikasgassen, maar dat zal naar verwachting na 2020 weer toenemen.

Afspraken

In het Energieakkoord (2013) hebben overheid, bedrijfsleven en milieuorganisaties afgesproken dat in 2020 14 procent van de energie duurzaam zal worden opgewekt. In 2023 moet dat 16 procent zijn.

Dat wordt niet gehaald, stelt de NEV. Volgens de meest gunstige berekening haalt Nederland maximaal 12,4 procent in 2020. Volgens de rekenmethode die de Europese Commissie hanteert slechts 11,9 procent. Voor 2023 houdt het rapport een slag om de arm. Het doel van 16 procent zou “in zicht” komen.

Ook op het gebied van energiebesparing, een van de belangrijkste elementen in verduurzaming, zijn de resultaten niet eenduidig. Het Europese doel van 480 petajoule besparing tot 2020 wordt gehaald. Maar niet de 100 petajoule extra die in het Energieakkoord is afgesproken.

Verontruste reacties milieuorganisaties

Nadat de cijfers van de NEV donderdag waren uitgelekt, reageerden de milieuorganisaties verontrust dat de “geloofwaardigheid” van het Energieakkoord in het geding was. Zij eisten van minister Kamp (Economische Zaken, VVD) dat er snel extra maatregelen zouden komen.

Daaraan geeft de minister deels gehoor, zo blijkt uit zijn reactie vrijdag op de cijfers. Zijn ministerie zal de komende maanden “intensiever” met de provincies samenwerken om de windparken op land toch op tijd te kunnen aanleggen. Ook gaat minister Kamp opnieuw met de partijen van het Energieakkoord overleggen hoe de extra besparing van 100 petajoule – die voor een groot deel uit de industrie moet komen – alsnog kan worden gerealiseerd.

Tot slot trekt Kamp ook de portemonnee. Voor 2016 stelt hij een bedrag van 8 miljard euro beschikbaar voor duurzame projecten (SDE). Dat was afgelopen jaar nog 3,5 miljard euro.

Ed Nijpels, die namens alle partijen van het Energieakkoord toeziet op de uitvoering, komt mogelijk eind november met voorstellen voor nog meer extra maatregelen om de duurzaamheidsdoelen te bereiken.