Kamer: vluchteling in container, kantoor of portacabin
Leegstaande kantoorpanden, meer mensen per woning, onderbrengen bij particulieren. Minister Blok van Wonen is bereid onorthodoxe alternatieven te onderzoeken om ex-asielzoekers te huisvesten. Een ruime meerderheid van de Tweede Kamer pleit voor maatregelen om de druk van de 'statushouders' op de sociale woningvoorraad te verminderen.
Van de circa 30 duizend inwoners van asielzoekerscentra hebben zo'n 13 duizend een verblijfsvergunning. Deze mensen worden naar rato door minister Blok over gemeenten verdeeld. Vervolgens hebben 'statushouders' een streepje voor op reguliere woningzoekenden. Dankzij de Huisvestingswet vallen ze automatisch in de categorie 'urgent', samen met bijvoorbeeld mensen met een medische indicatie.
De Tweede Kamer debatteerde vandaag met minister Blok. Van links tot rechts uitten de Kamerleden zorgen over de krapte in de sociale woningvoorraad. Volgens brancheorganisatie Aedes gaat circa 6 procent van vrijkomende sociale woningen naar ex-asielzoekers. De vereniging van woningcorporaties verwacht dat het oploopt tot 10 procent. Vrijwel alle partijen willen een ander beleid voor de huisvesting van vergunninghouders.
De rechterflank opperde om de voorrangsregel geheel af te schaffen. Het is ronduit oneerlijk en onwenselijk, vinden de PVV en de fractie van ex-PVV'ers Bontes en Van Klaveren.
De VVD hintte ook op schrappen van de urgentiestatus, maar beet niet door: Kamerlid Roald van der Linde wilde geen 'gratuite motie' indienen die het toch niet zou halen. Hij liet het bij het verzoek aan de minister om herziening van de regel te onderzoeken.
'Andere, soberdere huisvesting'
De minister liet meteen weten dat hij de wet niet wil aanpassen. Niet alleen de vergunninghouder is gebaat bij een eigen woning, ook de samenleving vaart er wel bij als ex-asielzoekers snel een leven opbouwen en geen beroep meer doen op sociale voorzieningen, stelde hij. Vanuit een azc zal een vergunninghouder niet snel een baan vinden en bovendien: ook de asielzoekersopvang kost geld.
Kansrijker is de suggestie van Van der Linde om mensen 'op andere en soberder wijze' te huisvesten. 'Leegstaande kantoren, portacabins, het hoeven geen paleisjes te zijn.' Ook coalitiegenoot PvdA pleit voor alternatieve huisvesting: in containerwoningen en sloopwoningen. 'Het kan niet zo zijn dat mensen die jaren op een woning wachten nog langer moeten wachten.'
Plaats dan meer mensen samen in één woning, stelde het CDA voor. Nu komt het vaak voor dat een alleenstaande vergunninghouder een eigen woning krijgt. Waarom niet drie mensen in één pand? Stimuleer huisvesting bij particulieren, adviseerde Joël Voordewind van de ChristenUnie. 'Airbnb for a refugee', noemde hij het. De overheid zou dergelijke goedwillendheid kunnen aanmoedigen met een fiscale stimulans zoals in Duitsland, waar het in huis nemen van asielzoekers aftrekbaar is van de belasting.
'Andere verdeelsleutel voor gemeenten'
De SP pleitte voor een andere verdeelsleutel. Grote steden worstelen met hun taakstelling terwijl kleinere gemeenten kampen met leegstand. Zou het niet slimmer zijn als gemeenten vergunninghouders onderling konden ruilen?
Blok gaf toe dat het systeem 'piept en knarst' en zei samen met gemeenten en woningcorporaties te zullen spreken over alternatieve mogelijkheden. Hij laat al onderzoeken of leegstaand vastgoed van het Rijk is om te bouwen naar tijdelijke woningen. Ruilen staat gemeenten al vrij, zei hij, maar de praktijk wijst uit dat gemeenten het onderling niet eens worden.
Voor 1 november brengt Blok opnieuw verslag uit aan de Kamer.
