Direct naar artikelinhoud

'Geef ondernemende burgers wat meer ruimte'

De democratie is er voor de burgers, maar krijgen die ook de gelegenheid hun initiatieven te ontplooien? Dat kan beter, vinden Mostafa el Filali en Hans Nooren
van de Lucas Community in Osdorp.

De Lucas Community, gevestigd in de voormalige Lucasschool in Nieuw-West.Beeld Mats van Soolingen

De Lucas Community is ontstaan uit ontevredenheid met een vastgelopen systeem dat burgers tot passieve consumenten heeft gereduceerd. De beweging wil initiatieven van bewoners ondersteunen en duurzaam maken en telt nu twaalf ondernemende bewoners (bewondernemers), van wie het merendeel gehuisvest in het gebouw van de voormalige Lucasschool aan de Notweg. Er zijn onder meer een solidariteitswinkel (kopen, ruilen, repareren), een cateringbedrijf (Lucafé), Lucas Zorg (informele en formele zorg), een zzp-hub (Lucreaos) en een fietsenreparatiewerkplaats gevestigd.

De gemeenschap is in tweeënhalf  jaar tijd gegroeid van twee tot twaalf bewondernemingen. Er zijn in die tijd initiatieven gekomen en gegaan. Dromen en aspiraties konden niet altijd gerealiseerd worden. En als we afscheid moesten nemen, zochten we mee naar een alternatief. De Lucas Community heeft niet te klagen over belangstelling. Onlangs was wethouder Vliegenthart op bezoek: hij was enthousiast.

Bewondernemingen
Bewondernemer word je niet zomaar. Je woont in Osdorp en hebt een idee voor het verbeteren van je buurt. Een idee dat je op een ondernemende manier wil realiseren, zonder structurele subsidie. Elk initiatief wordt beoordeeld op waarde voor Osdorp, de inpasbaarheid binnen het palet van bewondernemingen, en haalbaarheid. De initiatiefnemer wordt beoordeeld op motivatie en ondernemende houding. Als alles past, wordt een plan opgesteld met een verdienmodel, met ondersteuning van collega's voor bedrijfsvoering of marketing en wordt passende ruimte gezocht.

Niet alle bewondernemers zullen zelfstandig ondernemer worden en volledig van hun onderneming kunnen leven. Dat hoeft ook niet.
De Lucas Community heeft als burgerinitiatief een goede relatie met de gemeente en het stadsdeel nodig. Niet omdat we een structureel gesubsidieerde instelling willen worden, juist niet zelfs. Wij hechten aan onze onafhankelijkheid, onze beweging, het eigenaarschap van onze initiatieven. We zien gemeente en stadsdeel graag als afnemer van onze diensten (zo verzorgt Lucafé het dagelijkse lunchaanbod bij stadsdeel Nieuw-West). Daarom pleiten wij ervoor aanbestedingen toegankelijker te maken voor bewonersinitiatieven.

We zochten en zoeken naar nieuwe vorm en inhoud van onze relatie met gemeente en stadsdeel.

Concurrentie
In de voorbije twee jaar hebben we dat gedaan met vallen en opstaan. Er waren goede ervaringen met een aantal ambtenaren die de kwaliteiten van de Lucas Community zagen en daarin durfden te investeren (in tijd, energie, experiment, incidentele subsidie). Maar er waren ook minder positieve ervaringen, waarin initiatieven van de Community het aflegden tegen de (schijn)zekerheid van bestaande instituten, bijvoorbeeld in de zorg of gemeente dan wel stadsdeel, die de concurrentie aangaan met bewonersinitiatieven.

Al deze ervaringen hebben ons geleerd waar de relatie met gemeente en stadsdeel over moet gaan: ruimte, in verschillende vormen.

De Lucas Community komt veel regels tegen, sommige daarvan knellen of werken zelfs tegen. In die regels willen we ruimte. Zoals ruimte (zelfs voorrang) voor buurtgebonden aanbieders bij aanbestedingen. Ruimte voor experimenten voor nieuwe diensten zoals Hulp in en om het Huis. Ruimte om bewondernemers binnen de Community op locatie te begeleiden naar ondernemerschap.

Keurslijf
De goede ervaringen met ambtenaren in het verleden werden bepaald door de ruimte die zij kregen (of namen) om de grenzen en mogelijkheden van de bijdrage van gemeente en stadsdeel te onderzoeken, op te rekken en te benutten. De ruimte om af te wijken van 'regels zijn regels', 'het past niet in het beleid', 'we hebben afspraken met anderen die we niet kunnen openbreken' en dergelijke. Wij verwachten van gemeente en stadsdeel dat zij in initiatieven van burgers participeren en ze niet in een gemeentelijk keurslijf persen.

En dan is er nog het pand. Een oud schoolgebouw, verwaarloosd toen de eerste bewondernemers er in 2013 in trokken. Ondertussen hebben de bewondernemers, maar ook de gemeente als eigenaar, flink geïnvesteerd in het pand, met als resultaat dat het nu een brandveilig, toonbaar en werkbaar pand is. De relatie met de gemeente met betrekking tot het pand kan het best omschreven worden als zoekende. We willen een gebruiksovereenkomst, maar wel een die recht doet aan de maatschappelijke waarde die de Community en haar bewondernemers voor de stad hebben. Ook daar hebben we ruimte nodig.


Wilt u reageren op dit artikel? Dat kan! Scroll een beetje naar beneden om een reactie te plaatsen.

Hans Nooren.Beeld Eigen foto
Mostafa el Filali en Hans Nooren
inwoners van Osdorp en ondernemer binnen de Lucas Community
Mostafa el Filali.Beeld Eigen Foto