Weinig vrouwen vriezen eicellen in
Er zijn maar weinig vrouwen die besluiten om eicellen in te vriezen voor later.
Na een lange periode vol (politieke) opwinding en onenigheid tussen artsen kregen ivf-klinieken vier jaar geleden toestemming om eicellen in te vriezen op sociale indicatie, maar slechts de helft doet dat ook. De belangstelling is klein, zo blijkt uit een rondgang. Het AMC kondigde in de zomer van 2009 aan dat het ziekenhuis eicellen wilde gaan invriezen van alleenstaande vrouwen vanaf 30 jaar met een kinderwens. Vrouwen zouden hun eicellen dan later alsnog kunnen gebruiken om, via ivf, een kind te krijgen. Veroudering is het grootste probleem bij ivf: de kwaliteit van de eicellen neemt af met de leeftijd. Tot dan toe vond de behandeling alleen plaats om medische redenen, vaak bij vrouwen met kanker die een chemokuur moesten ondergaan.
Het duurde twee jaar voordat de beroepsgroep het onderling eens was, een protocol opstelde, en de minister haar fiat gaf aan alle dertien klinieken. Sindsdien hebben zo’n driehonderd vrouwen eicellen laten invriezen op sociale indicatie, van wie veruit de meesten in het AMC. Vorig jaar ging het om 99 vrouwen, de twee jaar ervoor om 187, aldus Sjoerd Repping, hoofd van het centrum voor voortplantingsgeneeskunde van het AMC. Het Rotterdamse Erasmus MC heeft tot nu toe van zestien wensmoeders eicellen ingevroren, laat hoogleraar voortplantingsgeneeskunde Joop Laven weten. Het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven komt niet verder dan twee vrouwen, bij het Isala Fertiliteitscentrum gaat het om een paar vrouwen per jaar. ‘Het loopt hier zeker niet storm’, zegt ook hoogleraar gynaecologie Bart Fauser (UMC Utrecht).
doelmatigheid
Bij het Maastricht UMC hebben zich wel vrouwen gemeld voor een gesprek, maar die zijn allemaal afgehaakt, vooral vanwege de kosten. De behandeling kost duizenden euro’s en vrouwen moeten dat zelf betalen.
Vier van de acht universitaire ziekenhuizen bieden de behandeling niet aan; de vraag is zo klein dat ze doorverwijzen naar de andere centra. Het Groningse UMCG is als enige kritisch over de behandeling. ‘In een tijd van beperkte mankracht en middelen geven we prioriteit aan vruchtbaarheidsproblemen met een medische oorzaak’, aldus een woordvoerster. Groningse artsen zetten bovendien vraagtekens bij de doelmatigheid, nu onderzoek ontbreekt. ‘Er is een ingrijpende behandeling nodig, en de kans op zwangerschap is later beperkt. Hoeveel vrouwen gaan hier ooit gebruik van maken en hoeveel kinderen levert dit op?’ Het invriezen van eicellen is nog steeds een experimentele behandeling, benadrukt het UMCG, waarvan de langetermijngevolgen voor de gezondheid van de kinderen nog niet bekend zijn. <