Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Zorg

Nieuw ebolavaccin biedt voor het eerst volledige bescherming

Een nieuw vaccin biedt voor het eerst volledige bescherming tegen de dodelijke virusziekte ebola.

Foto: EPA

Een nieuw vaccin biedt honderd procent bescherming tegen de dodelijke virusziekte ebola. Dat blijkt uit een onderzoek onder 7.651 mensen in het West-Afrikaanse Guinee.

De studie werd in de afgelopen maanden uitgevoerd door een internationaal onderzoeksteam onder leiding van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). De resultaten werden vandaag gepresenteerd in het medische tijdschrift The Lancet.

Onderzoek door virusuitbraak in stroomversnelling

Tijdens de huidige ebola-epidemie, die begin 2014 in West-Afrika uitbrak, zijn bijna 28.000 mensen met het virus besmet, van wie er ruim 11.000 zijn overleden. Hoewel ebola al bijna veertig jaar bekend is, is er nog altijd geen vaccin of geneesmiddel op de markt.

Wetenschappers werken wereldwijd aan verschillende kandidaatvaccins. De huidige epidemie heeft dat werk in een stroomversnelling gebracht. Er is een handvol kansrijke kandidaatvaccins, maar dit vaccin is het eerste dat grootschalig is getest bij mensen in ziektegebied.

Speciale tactiek door afzwakken epidemie

De epidemie is al op zijn retour en van grote groepen zieke mensen is geen sprake meer. Nu vinden er vooral kleine uitbraken plaats, verspreid in de regio. Zo werden gisteren nog vier Nederlanders in Sierra Leone in quarantaine geplaatst.

De gangbare onderzoeksaanpak waarbij men de helft van een groep mensen vaccineert en de andere helft niet, zou daarom niet snel veel resultaat opleveren. Daarom gebruikten de onderzoekers bij het vaccineren een specifieke tactiek, die bekendstaat als ringvaccinatie. Zodra een ziektegeval bevestigd was, brachten ze – samen met lokale gezondheidsdiensten – in kaart met wie die persoon recent in contact was geweest en wie de contacten van die contacten waren.

Al deze mensen werden opgespoord. Een deel werd meteen daarna gevaccineerd, een ander deel na drie weken, en een derde groep helemaal niet. Van de mensen die meteen waren gevaccineerd, kreeg niemand in de daarop volgende periode de ziekte; in de groep die pas na drie weken werd gevaccineerd, werd 0,7 procent van de mensen ziek. In de niet-gevaccineerde groep was dat 1,8 procent.

Het onderzoek loopt nog altijd door, maar nu krijgen alle mensen in de omgeving van ziektegevallen meteen een vaccinatie aangeboden – en niet pas later of helemaal niet, wat bij dit onderzoek gebeurde. Na deze eerste positieve uitkomst zou het namelijk onethisch zijn om mensen niet meteen te vaccineren, aldus de WHO. Het vervolgonderzoek zal zich ook richten op bijwerkingen.