Pas op: waarschuwende reclame kan weinig uithalen
Den Haag
‘Kijk uit. Jezelf mooier maken kan lelijk uitpakken. Een geslaagde ingreep begint bij een goede arts.’ Reclame voor cosmetische ingrepen, gaat voortaan vergezeld van deze slogan. Of het zal helpen? Wim van Dalen, directeur van het Nederlands instituut voor alcoholbeleid, betwijfelt het. Hij wijst erop dat het om een ‘educatieve slogan’ gaat, niet om een wettelijk verplichte. Met deze zelfregulering wil de branche juist wettelijk verplichte reclameleuzen voorkomen, stelt hij. De slogan is vanuit de branche bedacht, met subsidie van minister Edith Schippers van Volksgezondheid, en staat nu in de nieuwe reclamecode van de Nederlandse Stichting voor de Esthetische Geneeskunde (NSEG).
De slogans die bij tabaksreclame worden gebruikt, zoals ‘roken is dodelijk’ zijn wel wettelijk verplicht. ‘Er is veel onderzoek gedaan naar zulke waarschuwende teksten’, zegt Van Dalen. ‘Het kan werken, maar dan moet je de teksten regelmatig afwisselen, ze moeten opvallen en groot genoeg worden afgebeeld.’ De veertien verschillende slogans die bij tabaksreclame worden gebruikt, lijken aan die voorwaarden te voldoen. De waarschuwingen van de alcoholbranche niet, zegt hij. Alcoholproducenten brengen volgens hem ‘af en toe’ en ‘onopvallend en klein’ het tekstje ‘Geen 18, geen alcohol’ in beeld. Die tekst is vastgelegd in de Reclamecode voor Alcoholhoudende dranken van de alcoholbranche. Ook zelfregulatie dus.
Hij vindt het bizar dat er voor alcoholreclame zo weinig verplichtingen zijn. ‘Het alcoholpercentage staat meestal met heel kleine lettertjes op de verpakking. Je moet er echt naar zoeken.’ Op flesjes en blikjes staat soms ook een priegelig logootje van een zwangere vrouw met een kruis erdoorheen, als waarschuwing dat alcohol schadelijk is voor het ongeboren kind, vertelt hij. Gelukkig hebben de meeste zwangere vrouwen nog geen leesbril nodig, anders zouden ze er helemaal overheen kijken.
Er zijn volgens Van Dalen ook producenten die het tekstje ‘Geen 18, geen alcohol’ gewoon niet gebruiken, want het is geen verplichting. ‘Daar zijn andere producenten dan weer boos over, want die willen met deze educatieve slogan een wettelijk verplichte slogan voorkomen’, zegt hij.
Minister Schippers onderneemt nog meer actie tegen mensen die onder het mom van cosmetische chirurgie andermans lichaam ruïneren. Ze gaat de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG) verduidelijken en aanpassen. Schoonheidsspecialisten mogen straks niet meer injecteren met fillers en botox. Laseren wordt toegevoegd aan de lijst met risicovolle handelingen en huidtherapeuten worden toegevoegd aan het BIG-register. Daarmee komen ze te vallen onder het tuchtrecht.