Geld terug bij niet-werkend duur kankermedicijn

Farmaceutische bedrijven gaan een aantal nieuwe, dure geneesmiddelen tegen kanker grotendeels zelf betalen als de medicijnen niet werken.

De prijsafspraken zijn een reactie op de groeiende kritiek op de fabrikanten over de extreem dure kankergeneesmiddelen. Geneesmiddelen zijn vaak niet bij alle patiënten even effectief. Als een middel erg duur is, zoals bij nieuwe kankermedicijnen het geval is, worden dan onnodig hoge kosten gemaakt. Artsen gaan bijhouden hoe het kankerpatiënten vergaat en als het medicijn niet werkt, krijgen zij de kosten voor een groot deel terug. ‘Het is een nieuwe trend onder fabrikanten’, zegt Paul Korte, bestuurslid van koepelorganisatie Nefarma. ‘Iedereen denkt erover na.’

Volgend jaar stijgen de kosten van nieuwe kankermedicijnen met driehonderd miljoen euro. Ziekenhuizen kunnen dat niet meer opbrengen, zo bleek vorige week uit een rapport van KWF Kankerbestrijding. Fabrikanten moeten wel meedenken over een prijsverlaging, zegt Carin Uyl-de Groot, hoogleraar evaluatie van de gezondheidszorg aan de Erasmus Universiteit, want als er straks geen geld meer is voor kankermedicatie, dreigt alsnog omzetderving. Natuurlijk is deels sprake van eigenbelang, zegt ook hoogleraar Koos van der Hoeven, internist-oncoloog en voorzitter van de werkgroep van KWF Kankerbestrijding. Als artsen een middel niet voorschrijven omdat hun ziekenhuis dat niet kan betalen, worden ze met de nieuwe financiering mogelijk over de streep getrokken. Toch juicht hij de plannen toe. ‘Zolang er geen andere opties bestaan om de kosten terug te dringen, zijn deze ideeën de moeite waard.’

prijsafspraken

Internationaal komt er steeds meer belangstelling voor de niet-goed-geld-terug-aanpak. Het Amerikaanse Express Scripts, een van de grootste inkopers van medicijnen, maakte onlangs bekend dat het afspraken gaat maken met fabrikanten van kankermedicijnen om alleen te betalen als hun middel aanslaat. In Nederland hebben fabrikanten met artsen en zorgverzekeraars al een overeenkomst gesloten over een medicijn tegen borstkanker en tegen beenmergkanker. Over een middel tegen leukemie wordt onderhandeld. Ook voor twee andere geneesmiddelen tegen borstkanker komt de nieuwe financiering in zicht.

De fabrikanten denken ook na over andere prijsafspraken. Zo is voor twee kankermedicijnen vooraf een behandelduur afgesproken. Gebruikt de patiënt het middel langer, dan wordt het gratis.

Drie jaar geleden sloot minister Edith Schippers van Volksgezondheid voor het eerst een no-cure-no-pay-overeenkomst met de fabrikant van een duur middel tegen ernstige astma. Dat middel bleek later bij een kwart van de patiënten niet aan te slaan. De ziekenhuizen kregen het bedrag voor die groep terug.

De nieuwe kankergeneesmiddelen zijn vaak bestemd voor een kleine groep patiënten met een specifieke mutatie in hun tumorcellen. Ze zijn getest bij jonge en redelijk fitte patiënten, verduidelijkt hoogleraar Jan Cornelissen, hematoloog in het Erasmus MC. ‘Of die middelen ook werken bij ouderen, of bij mensen die nog een andere aandoening hebben, is onbekend.’

Hovon, de beroepsgroep van hematologen, gaat met het Integraal Kankercentrum Nederland patiënten volgen die nieuwe kankermedicijnen krijgen. <