Geheime diensten willen ongericht telefoon- en emailverkeer tappen

Op dit moment mogen internettaps enkel gericht op een persoon worden geplaatst; het vergaren van grotere hoeveelheden internet- en belverkeer om daar vervolgens in te struinen, is niet toegestaan. In het voorstel van het kabinet, dat ter consultatie is aangeboden, mag dat wel. Het gaat daarbij om zogenoemde kabelgebonden interceptie, maar in de praktijk valt ook mobiel data- en spraakverkeer daaronder, omdat deze netwerken ook over de kabels lopen.

In het voorstel van het kabinet mag de AIVD internetverbindingen niet als een digitale grabbelton gebruiken: de bevoegdheid is aan enige voorwaarden verbonden. Zo vindt het proces in drie delen plaats. In de eerste plaats wordt metadata geselecteerd die wellicht interessant is, waar vervolgens een deel van moet worden uitgelicht dat volgens de geheime dienst interessant is. Vervolgens mag de AIVD de geselecteerde inhoud pas bekijken.

Eerste Kamer

Het wetsvoorstel is ter consultatie aangeboden, wat betekent dat belanghebbenden - zoals burgers, belangenorganisaties en internetproviders - erop mogen reageren. Vervolgens zal de wet nog langs het parlement moeten worden geloodst; vooral in de Eerste Kamer, waar de kabinetspartijen geen meerderheid hebben, kan dat problemen opleveren. In zijn oude opstelling was de Eerste Kamer al tegen de plannen van het kabinet, maar de senator die het protest aanvoerde is inmiddels met pensioen.

De wijziging van de wet komt na een advies van een speciale commissie die nieuwe bevoegdheden voor de geheime dienst onderzocht. Die commissie adviseerde ook om het toezicht op de dienst flink te verscherpen, door de Commissie van Toezicht op de Inlichten- en Veiligheidsdiensten de bevoegdheid te geven spionage te laten staken bij een te grote inbraak op de privacy. Het kabinet nam dat voorstel niet over. In een interview met het AD belooft minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken dat de privacy van burgers wel beschermd blijft.