Kleermaker Frans, Sooike voor de vrienden, Jonghbloet uit Herentals werd in 1942 door de gestapo opgepakt en op transport gezet naar Duitsland. Niemand heeft ooit nog iets van hem vernomen. Zelfs brieven bleven onbeantwoord. En pakjes die de familie opstuurde, kwamen soms ongeopend terug.

‘Ik herinner mij hoe kwaad mijn vader daarvoor was op het Rode Kruis. Ze willen hem de brieven en pakjes gewoon niet bezorgen, zei hij dan. Nu weten we eindelijk hoe dat komt. Nonkel was een ‘Nacht und Nebel’-gevangene’, zegt Marc Jonghbloet.

Nacht und Nebel

‘Nacht und Nebel’ was een sinister begrip in de tweede wereldoorlog. Gevangenen die van ernstige vergrijpen tegen de Duitse bezettingsmacht in Europa werden verdacht, belandden in speciale concentratiekampen om daar spoorloos en voorgoed in de mist van de nacht te verdwijnen.

Frans Jonghbloet was er dus zo eentje. Hij zat in het verzet en dan wist je wat er gebeurde als de Duitsers je te pakken kregen.

Na de oorlog bleef de familie nog jaren hopen dat hij op een dag toch nog zou thuiskomen. Dat hij misschien gewond was geraakt en eerst moest herstellen. Maar Frans keerde nooit meer terug.

‘Zijn dood en vooral het feit dat we niet wisten hoe hij gestorven was en waar hij begraven lag, heeft de familie nooit losgelaten. Vandaar dat ik een zoektocht ben begonnen’, zegt zijn neef.

In het begin verliep dat stroef omdat het allemaal zolang geleden is en veel documenten verdwenen waren.

Transportlijsten

In 2009 kreeg Jonghbloet via de International Tracing Service (ITS) in Duitsland, dat helpt bij het zoeken naar oorlogsslachtoffers, officiële transportlijsten van gevangentransporten. Het was een beetje zoeken naar een speld in een hooiberg. Maar hij had geluk. Op een van de lijsten stond de naam van zijn oom. En van een andere Belg die hij kon opsporen. Die man was één van de weinigen die konden ontsnappen aan de gruwel. Hij kende Sooike uit Herentals.

‘Mijn oom had in Duitsland in verscheidene concentratiekampen gezeten. Onder meer dat van Vechta, Gross Strelitz, Gross Rosen en Mittelbau-Dora. Kort voor het einde van de tweede wereldoorlog werd hij naar Ilfeld gebracht. Daar stierf hij een vreselijke dood. Samen met honderden andere gevangenen. Ze werden opgesloten in een schuur die door de Duitsers in brand werd gestoken.’

Herdenkingsmonument

Die landgenoot wist ook dat mijn oom begraven lag in Gardelegen, in de deelstaat Saksen-Anhalt.

‘We bezochten in juli 2010 een eerste keer het kerkhof voor oorlogsslachtoffers, waar de massamoord ieder jaar wordt herdacht. In totaal liggen er 1.016 graven waarvan 700 met het opschrift onbekend’, zegt Jonghbloet. In een van die graven lag dus ook zijn oom Frans. Zonder de zoektocht van zijn neef, zou Frans altijd een onbekende gebleven zijn.

Nu staat zijn naam sinds kort op de officiële gedenkplaat.

Marc Jonghbloet doet nu een oproep naar andere families die iemand verloren hebben tijdens de oorlog en waar nooit nog iets van vernomen werd. Omdat hij of zij misschien hetzelfde ‘Nacht und Nebel’-statuut had als zijn oom. ‘Zo kunnen we misschien nog meer onbekende doden een naam geven’, klinkt het.

Wie Marc Jonghbloet wil contacteren kan dat doen via marc.jonghbloet@telenet.be of 0496/52.07.48.