‘Ex-terreurverdachten na vrijlating radicaal door slechte begeleiding’

De begeleiding van jongeren die vastzaten wegens terrorisme schiet tekort. Daardoor blijven ze na hun vrijlating te vaak radicaal en gevaarlijk. Dat schrijven terrorismedeskundigen Beatrice de Graaf en Daan Weggemans in hun boek Na de vrijlating, dat vandaag verscheen.

Jongeren die hun straf hebben uitgezeten of verdacht waren van terrorisme zonder veroordeling, krijgen na vrijlating te maken met veel obstakels die reïntegratie belemmeren, stellen de onderzoekers. Met het stigma van terrorist is het lastig werk of een stage te vinden. Wijkagenten en reclasseringsmedewerkers zouden deze jongeren meer praktische begeleiding moeten kunnen bieden: bij het vinden van een huis in andere buurt bijvoorbeeld, verplichte therapie, hen daar desnoods naartoe brengen. Als ze geen nieuw leven kunnen opbouwen, blijft de oude radicale vriendenkring trekken, omdat ze zich alleen daar welkom voelen.

‘Bureautjes willen graantje meepikken’

Praktische hulp helpt meer bij deradicalisering dan gesprekken met een imam of islamdeskundige die uitlegt dat hun radicale interpretatie van de islam niet de juiste is. Momenteel wordt vooral met gesprekken gepoogd jongeren te deradicaliseren. De Graaf en Weggemans waarschuwen voor de deradicaliseringsbureautjes die als paddestoelen uit de grond schieten en die worden ingehuurd door gemeenten. De Graaf:

“De snelle jongens in mooie pakken voegen niets toe. Die willen een graantje meepikken. Investeer alleen in mensen die veel ervaring hebben.”

Terrorisme-sanctielijst is groot obstakel

Een groot obstakel voor integratie van de jongeren die vastzaten wegens terrorisme is de terrorisme-sanctielijst waarop ze terecht kunnen komen. Hun tegoeden worden dan bevroren. Ze kunnen geen bankrekening openen, geen salaris ontvangen, geen huur betalen of een verzekering afsluiten.

De ministers van Buitenlandse Zaken of Financiën plaatsen mensen op de lijst. Zonder opgaaf van reden. Na de aanslagen van 11 september hebben de VN besloten tot het opstellen van zo’n lijst. Het is geen wet maar een VN-resolutie. Mensen die op die lijst staan kunnen niet naar de rechter om hun beklag te doen. Als de Nederlandse overheid besluit iemand van de lijst te halen, dan kunnen de VS besluiten die persoon erop te laten. De lijst is openbaar. Er staan nu ongeveer 30 Nederlandse personen en instellingen op.

De onderzoekers vinden de lijst onwenselijk omdat iemand die erop staat niet opnieuw kan beginnen. Weggemans:

“Ze hebben hun straf uitgezeten. Dan moeten een eerlijke kans krijgen om te resocialiseren.”

De Graaf:

“Natuurlijk is contra terrorismebeleid nodig. Maar het moet wel effectief zijn.”

Ouders Syriëgangers doen aangifte tegen de staat

Een groep ouders van Syriëgangers doet aangifte tegen de Staat, zo bevestigt hun advocaat Michael Ruperti tegenover persbureau ANP na berichtgeving in De Telegraaf. De ouders vinden dat de overheid meer had kunnen en moeten doen om hun kinderen in Nederland te houden.

Het gaat om negen à tien ouderparen uit heel Nederland, die de uitreisplannen van hun kinderen hebben gemeld bij politie, gemeente of een andere overheidsdienst. Die instanties hadden na de melding direct hun paspoort moeten innemen of ze moeten vastzetten, vinden de ouders. In een aantal gevallen zijn de uitgereisde jongeren in Syrië omgekomen.

Lees in NRC vanmiddag een interview met De Graaf en Weggemans.