De kille waarheid als wapen
Hoe ziek moet je zijn als je een moeder voor de ogen van haar kinderen doodschiet? Anniko van Santen vroeg het. Straks gingen we het zien. Opgewonden: 'Opsporing verzocht. Ná de STER.'
Dinsdag, moordavondje. Opsporing Verzocht ging de liefhebbers van het genre trakteren op bewakingsbeelden van de moord op Luana Luz Xavier, in december doodgeschoten voor haar huis in Amstelveen.
De beelden moesten de gezochte daders, of mensen uit hun directe omgeving, tot inkeer brengen, was het verhaal vooraf van Justitie. De Amsterdamse politiewoordvoerster Ellie Lust hoopte in de uitzending nog 'op enige menselijkheid' van de moordenaars.
De kille waarheid als wapen.
De zaak werd in beeld gebracht volgens het bekende procedé: eerst een samenvatting in vertraagde beelden. Dan de reconstructie; Luana, haar moeder en de kinderen werden vertolkt door acteurs. Dreigend muziekje eronder en het drama is daar.
Maar de kijker was waarheid beloofd, geen Baantjer of Smeris. Die werkelijkheid volgde in blokkerige zwart-witbeelden van de bewakingscamera - aan de hardware-kant van die branche valt nog een kwaliteitsslag te winnen.
In het donker zagen we Luana haar auto met daarin haar moeder en de kinderen achteruit inparkeren voor haar huis. Ze stapte uit, 'waarschijnlijk om haar goed beveiligde voordeur te ontgrendelen', en keerde terug om haar kinderen te helpen uitstappen. Een BMW stopte; een man stapte uit en schoot op Luna. Dood.
'Het zijn echt vreselijke beelden', zei Anniko van Santen. De waarheid: er was niets te zien.
De beelden stopten vlak vóór het schot, Ellie Lust ging 'schetsen wat daarna is gebeurd'. Daar zullen de daders van bibberen, in hun boevennest.
Die werkelijkheid volgde in blokkerige zwart-witbeelden van de bewakingscamera - aan de hardware-kant van die branche valt nog een kwaliteitsslag te winnen
Zelfs het signalement van de schutter bleef duister: Lust moest de kijker helpen bij zijn lichte jas met embleem, handschoenen en petje.
Nog een reconstructie: in de 2Doc Volgens protocol (Human) filmde Anne-Marieke Graafmans de dagelijkse praktijk van de 112-meldkamer. Meer dan de helft van de film stonden de 'centralisten' Inge en Esmeralda opgewonden inbellers te woord, de eerste tien minuten bestonden volledig uit de paniekdialogen.
Volgens het nieuwe ProQua-systeem moet eerst een waslijst standaardvragen worden afgewerkt. Elke seconde telt? Ho ho: eerst het protocol. Dat leidde tot soms komische taferelen.
'Hoe oud is uw man?... Ademt hij nog? ...Heeft u loslopende huisdieren?'
De centralisten dienden hun punten te halen, anders dreigde uiteindelijk ontslag. Esmeralda: 'Als je zegt: de ambulance is er over drie minuten, krijg je puntenaftrek. Dat is een valse belofte.'
De film slaagde er niet in duidelijk te maken wat precies het probleem was. Vallen er doden door de bureaucratie? Maar raadselachtiger was die ene tekst in beeld: 'Alle inkomende telefonische meldingen in deze documentaire zijn gefingeerd en ingesproken door acteurs.'
'Hoe oud is uw man?... Ademt hij nog? ...Heeft u loslopende huisdieren?'
Een reconstructie dus, waar waarheid werd gesuggereerd. Maar wat was precies geacteerd? Speelden Inge en Esmeralda zichzelf, of waren zij het echt?
De journaals toonden dinsdag met levensechte beelden hoe een belastingfraudeur, geholpen door zijn mediamaatjes, bruut probeerde binnen te dringen in de Haagse politiek. Hij zei: 'Ik heb veel wakker gelegen, en daarom sta ik hier. Ik kan niet anders.'
Aardige reconstructie. Maar zwak geacteerd.
De journaals toonden dinsdag met levensechte beelden hoe een belastingfraudeur, geholpen door zijn mediamaatjes, bruut probeerde binnen te dringen in de Haagse politiek