Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Politiek

Rutte: liever sterven Syriëgangers dan dat ze terugkomen naar Nederland

“Een premier onwaardig.” Zo kwalificeerde Alexander Pechtold een opvallende opmerking van Mark Rutte vanavond in het RTL-verkiezingsdebat. De premier zei dat Nederlanders die als jihadist naar Syrië of Irak reizen beter daar sneuvelen dan dat ze terugkomen naar Nederland.

VVD-leider Mark Rutte arriveert bij de Rode Hoed voor het RTL-verkiezingsdebat.
VVD-leider Mark Rutte arriveert bij de Rode Hoed voor het RTL-verkiezingsdebat. ANP / Martijn Beekman

“Een premier onwaardig.” Zo kwalificeerde Alexander Pechtold een opvallende opmerking van Mark Rutte vanavond in het RTL-verkiezingsdebat. De premier zei dat Nederlanders die als jihadist naar Syrië of Irak reizen beter daar sneuvelen dan dat ze terugkomen naar Nederland.

Van de politiek leiders die deelnamen aan het debat was hij de enige die de stelling onderschreef. Alexander Pechtold (D66), Diederik Samsom (PvdA), Sybrand Buma (CDA) en Emile Roemer (SP) keerden zich allemaal tegen de stelling.

Rutte legde uit dat jihadisten uitreizen om de meest vreselijke aanslagen te plegen en dat ook willen als ze terugkomen naar Nederland. Rutte wil dat niet, probeert dat te voorkomen, maar als hij moet kiezen heeft hij liever dat ze in Syrië of Irak sneuvelen.

Onze politiek-verslaggever Derk Stokmans vroeg zich hardop af of hij misschien wat ouderwets van geest was na de constatering dat het woord ‘provincie’ niet echt de boventoon voerde tijdens dit debat naar aanleiding van de Provinciale Statenverkiezingen.

Twitter avatar DerkStokmans Derk Stokmans Als je bij debat blijft bedenken dat t om Prov. Staten gaat is een gesprek over bombardementen van NL’ers op NL’ers in Irak wel vervreemdend

En Stokmans was niet de enige die zich verbaasde over de identiteitscrisis van dit PS-debat:

Twitter avatar TijsvandenBrink Tijs van den Brink Wist niet dat de waterschappen ook over radicalisering en teruggekeerde jihadgangers gaan… #RTLdebat
Twitter avatar JoostVullings Joost Vullings En in welke provincies komen die cellen te staan met jihadisten? #rtldebat
Twitter avatar JaapJansen Jaap Jansen Uitspraak Rutte in #rtldebat in strijd met art. 90 G2 (jjihadisten kunnen beter daar sterven dan terugkeren n NL) http://t.co/IAXHddWScc
Twitter avatar lammert Lammert de Bruin Heel goed dat de provinciale politiek en de taken van de provincie zo aan bod komen! #RTLdebat

Kan echt niet

Premier Rutte werd vanavond aangevallen door Pechtold, die zei dat de premier met zijn opmerking over jihadreizigers eigenlijk het gedachtegoed van PVV-leider Geert Wilders vertolkte.

“Ik vind het echt niet kunnen dat je zegt: ga maar dood in de woestijn. Dat standpunt is een premier onwaardig.”

Rutte zei dat het grootste deel van Nederland achter hem staat.

“Ik heb als premier de taak Nederland te beschermen en dat zal ik tot de laatste snik doen.”

Pechtold zei dat Nederland als rechtsstaat juist teruggekeerde jihadisten moet berechten. Hij noemde de moordenaar van Theo van Gogh, Mohammed B. als voorbeeld: die zit sinds de moord in de gevangenis. “Maar Theo van Gogh is dood en ik wil geen tweede Theo”, antwoordde Rutte.

‘Deradicaliseren moet al in het onderwijs beginnen’

CDA-leider Buma vindt dat teruggekeerde jihadisten moeten worden opgepakt. Ze komen nu veel te makkelijk terug en verdwijnen dan uit het zicht, aldus Buma. “Daar zit het probleem.”

Volgens SP-voorman Roemer moet er meer worden ingezet op het deradicaliseren van jihadisten. Dat moet volgens hem al vroeg beginnen, bijvoorbeeld in het onderwijs. “Daar moeten we veel meer bovenop zitten.” Samsom van de PvdA moest denken aan de moeder die haar dochter terughaalde van de grens met Syrië. “Je gunt geen moeder dat haar kind sterft in een zinloze oorlog.”