Direct naar artikelinhoud

Filmvakgroep kiest voortaan zelf Gouden Kalveren uit

Voortaan worden de winnaars van de Gouden Kalveren gekozen door de filmvakgroep zelf. Dit maakt het Nederlands Film Festival vandaag bekend, samen met de Dutch Academy for Film (DAFF), het nieuwe orgaan dat de stemmende filmprofessionals zal huisvesten.

Owen Schumacher en Paul Groot van Koefnoen tijdens de uitreiking van de Gouden Kalveren in 2014.Beeld ANP / Sander Koning

Nederlands meest prestigieuze filmprijzen wérden sinds de eerste uitreiking in 1981 verdeeld door een jaarlijks van samenstelling wisselende, onafhankelijke jury. 'In het veld klonk al langer de roep om een nieuw systeem', zegt Willemien van Aalst, directeur van het Utrechtse festival dat de uitreiking verzorgt, en ook zal blijven verzorgen. Dat er na afloop van de vorige editie veel kritiek was over het prijzengala heeft volgens haar niets met het besluit te maken. 'In 2008 is de overstap ook al eens serieus overwogen. Het wordt tijd het nuecht te doen.'

Behalve in Hollywood, waar de Oscars worden verdeeld door zo'n ingenieus samengesteld Academy-systeem, werken ook Europese filmlanden als Duitsland, Groot-Brittannië en Frankrijk met een stemmende vakgroep. In Nederland werd de afgelopen jaren al gelobbyd voor een omwenteling; onder anderen Paul Verhoeven en de Nederlandse cameraman Hoyte van Hoytema (Interstellar) spraken zich er voor uit.

Geen plotseling opduikende winnaars meer

De overstap naar het nieuwe systeem is ingrijpend. Voortaan zullen de nominaties eerder worden bekendgemaakt, opdat de verenigde stemmers de films tijdig kunnen beoordelen. Een plotseling opduikende winnaar, zoals Aanmodderfakker dit jaar, zal niet meer voorkomen. Ook de films die in première gaan op het NFF dingen niet meer mee. 'Een van de voordelen is dat de te nomineren films allemaal bekend zullen zijn bij het publiek', zegt Van Aalst die voor de festivalpremières een speciale nieuwe prijs zal introduceren, met daaraan gekoppeld een geldbedrag.

Met name in de jaren dat slecht bezochte artistieke films de voornaamste Kalveren wonnen, klonk er gemor in de filmwereld. Bijvoorbeeld toen de jury onder leiding van Pieter Broertjes in 2010 het Kalf voor beste film aan Joy toekende, een artistiek drama van Mijke de Jong met tweeduizend bezoekers.

Met name in de jaren dat slecht bezochte artistieke films de voornaamste Kalveren wonnen, klonk er gemor in de filmwereld

Hechtere filmgemeenschap

Met de overstap naar vakprijs zouden de Kalveren ook kunnen bijdragen aan een hechtere filmgemeenschap, zegt Jules van den Steenhoven, cameraman en voorzitter van de NSC (Netherlands Society of Cinematographers). Hij is een van de initiatiefnemers van de Academy en gaat ervan uit dat de oprichting naast tot betere filmprijzen, ook zal leiden tot meer debat en gedeelde kennis over die Nederlandse cinema. Hij schat de groep aan te sluiten stemmers uit de verschillende film-vakverenigingen nu al ongeveer op 250. Volgens Van Aalst krijgen eerdere Gouden Kalf-winnaars automatisch stemrecht.

Hoe de stemregels precies worden, zal pas in maart bekend worden gemaakt. Vermoedelijk zullen afvaardigingen uit de verschillende vakgroepen (regisseurs, acteurs, scenaristen enz.) eerst álle films zien, voor de nominaties. Vervolgens zullen alle leden in een finale stemronde de winnaars kiezen, met een nader te bepalen gewogen telling. NFF-directeur Van Aalst: 'Het zal niet in één keer perfect gaan. En als het na twee jaar echt niet werkt, kunnen we altijd weer terug naar een jurysysteem.'