Dit is wat we tot nu toe weten over de NOS-gijzeling

Het Achtuurjournaal werd gisteravond voor het eerst in de geschiedenis niet uitgezonden omdat een man de NOS-studio’s is binnendrongen en zendtijd heeft geëist. De man, die een neppistool bij zich had, is gearresteerd. Het gaat om een 19-jarige man uit Pijnacker. Dit is wat we tot nu toe weten:

• Een kwartier voor de uitzending van het achtuurjournaal is een man het gebouw van de NOS binnengedrongen op het Mediapark in Hilversum.
  

  Infographic ANP

• De man leek een wapen bij zich te hebben met een geluidsdemper erop. Hij heeft de bewaker van de NOS daarmee gedwongen om hem naar de studio van het NOS Journaal te brengen.
• In eerste instantie werd de man binnengeleid in een studio waar een live-gesprek werd voorbereid voor in het Achtuurjournaal. Daar heeft hij een brief overhandigd aan de regisseur met de volgende tekst:
  

  Afrikaleeuw Arthur de Leeuw Leesbaar exemplaar van de brief die gewapende man aan NOS personeel zou hebben gegeven… http://t.co/JxyfHCIY5y 29 januari 2015 @ 19:51

  

  Volgen

• De man en door hem gegijzelde bewaker zijn vervolgens naar studio 10 gelopen op de derde etage van het NOS-gebouw. Die studio was leeg – daar worden journaals overdag opgenomen. De studio waar de man naartoe geleid wilde worden, studio 8 van het Achtuurjournaal, bevindt zich een verdieping hoger.
• De regisseur uit de eerste door de man bezochte studio heeft via de NOS-verbindingen met onder meer de NOS in Den Haag collega’s 112 laten bellen. Daarop werd het pand ontruimd – er waren ongeveer tachtig medewerkers van de NOS aanwezig. Zij hebben zich eerst buiten verzameld en zijn toen in de buurt opgevangen, onder meer door RTL dat naast de NOS is gevestigd.
• De bewaker heeft vervolgens de man aan de praat gehouden in de studio. De beelden daarvan zijn door de NOS uitgezonden. Lees het transcript hier.
• De man is vervolgens door de politie overmeesterd. Hij liet het wapen meteen vallen, toen een aantal politiemannen de studio in kwam lopen.
• Tijdens een persconferentie werd bekendgemaakt dat de man, die vastzit op het bureau in Hilversum, de 19-jarige Tarik Z. is uit Pijnacker. Hij is geboren in Zoetermeer.
• NOS-verslaggever Martijn Bink, die in de eerste studio was waar de man binnenkwam, is tijdens de gehele gijzeling in het gebouw gebleven. Hij heeft de arrestatie gefilmd:
• Nadat de man was gearresteerd, heeft Bink hem nog wat vragen gesteld. De man vertelde dat hij geen terroristische motieven had, maar van een hackerscollectief was. Hij zou niet van plan zijn geweest om iemand te verwonden. Bink heeft ook naar het verhaal gevraagd dat de man live op tv wilde vertellen. “Daarop kwam een warrig verhaal.”
• Omdat de man dreigde met explosieven is het gehele NOS-gebouw uitgekamd. Hierdoor werden de studio’s pas laat vrijgegeven, waardoor ook Nieuwsuur (dat normaal om 22 uur begint) niet is uitgezonden. Omdat ook Wie is de Mol? via de NOS-studio’s in de ether wordt verspreid, is ook dat programma niet doorgegaan. Uiteindelijk konden de medewerkers rond 22.15 uur weer de studio’s in.
• De politie in Pijnacker heeft op aanwijzen van de politie in Hilversum een inval gedaan in het huis van de verdachte.
• Het wapen van de jongen blijkt nep te zijn. Verder is bekendgemaakt dat hij geen bekende was van de politie.
• Minister Opstelten (Veiligheid en Justitie) heeft verklaard dat de actie van de man een “eenmansactie” was. Hij zou dus geen onderdeel zijn geweest een hackerscollectief.
• Hoofdredacteur van de NOS Marcel Gelauff laat in een eerste reactie weten dat het “schokkend is dat er opeens iemand in de studio staat die iets eist.” Lees meer reacties in dit artikel op nrc.nl.
• De veiligheidsmaatregelen op het Mediapark zijn vandaag verscherpt.
• De politie vindt het NOS-gebouw optimaal beveiligd voor een toegankelijk pand, zei NOS-directeur Jan de Jong vandaag op een persconferentie. Wel was er kritiek van de politie dat het gebouw traag ontruimd kon worden doordat medewerkers de gebeurtenissen bleven filmen en fotograferen.
• De medewerkers die de verdachte begeleidden maken het goed, aldus De Jong. “Ze zijn geschrokken, maar zien het als een avontuur.” De medewerkers willen niet in de publiciteit.
• Tarik Z., de 19-jarige verdachte, heeft tegenover de politie verklaard alleen te hebben gehandeld. Er was geen sprake van een opdracht van een (terroristische) organisatie, ook niet van een cyberaanval, zoals hij zelf gisteren verkondigde. Ook zijn er volgens hem nergens explosieven geplaatst, iets wat hij beweerde in de brief die hij bij zich had.
• Minister Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie (VVD) heeft gezegd te gaan onderzoeken hoe een incident als met de NOS gisteravond moet worden opgevangen. De NOS is de nationale rampenzender. “Een zender op zwart, zoals donderdagavond, dat kan niet en dat mag niet”, zei de minister op vrijdag. RTL4 en regionale zenders zouden in een dergelijk geval in de praktijk als vervanging kunnen fungeren, maar dat is niet helemaal wettelijk geregeld, aldus Opstelten.
• Premier Rutte noemde de gebeurtenissen bij de NOS na afloop van de wekelijkse ministerraad een “ernstig incident”. Rutte sprak van een “bizarre en angstaanjagende gebeurtenis” en prees het alerte optreden van de beveiligers en de politie. “Het was knap te zien hoe een ieder zijn of haar kalmte heeft weten te bewaren”, vond hij.
• De man die het pand binnendrong blijft nog minimaal twee weken vastzitten. Dat heeft de rechter-commissaris in Lelystadvanmiddag besloten. Hij wordt verdacht van gijzeling, bedreiging en wapenbezit.

Lees ook een Q&A van de politie en de reacties op het incident.