Houthaven in West: van hoofdpijndossier tot uniek project
Het idee was er al begin jaren negentig: een grote woonwijk in de voormalige Houthavens. Toen brak de crisis uit. Het plan ging zelfs even van tafel, maar nu krijgt de nieuwe Houthaven vorm, met dank aan het collectief particulier opdrachtgeverschap.
De eerste concrete plannen om de Houthaven te bebouwen stammen uit 1994, maar bedrijven in Westpoort lagen toen dwars. Er werd gevreesd voor geluids- en stankoverlast voor de nieuwe bewoners van het gebied.
De volgende poging was begin deze eeuw. 'Rond 2000-2001 kwam stadsdeel Westerpark met plannen gelijktijdig woningen te bouwen in de Houthaven en de Spaarndammerbuurt te renoveren,' zegt Co Stor, projectleider Houthaven van de gemeente Amsterdam. De bedoeling was, en is nog steeds, om een ongedeelde buurt te creëren en verschillende voorzieningen te verplaatsen naar de Houthaven.
Maar in 2003 vernietigde de Raad van State het bestemmingsplan. Desondanks renoveerden de woningcorporaties de Spaarndammerbuurt. En er moest, tot het bestemmingsplan werd goedgekeurd, een tijdelijk plan komen voor de Houthaven. Dat werden studentenwoningen en een tijdelijke locatie voor Het 4de Gymnasium.
In 2010 werd het nieuwe bestemmingsplan onherroepelijk: eindelijk kon er worden begonnen. En toen kwam de crisis. Om toch door te gaan werd voor het project het collectief particulier opdrachtgeverschap bedacht.
CPO als oplossing
'Het was nieuw in Amsterdam: particulieren die samen een heel woonblok organiseren met allemaal verschillende woningen,' zegt Stor. Hij is sinds 2001 betrokken bij het project om in de Houthaven een woonwijk te realiseren met 2500 huizen en ruim zeventig woonboten.
Het CPO-project was in eerste instantie een noodgreep om de huizen van Blok 0 toch van de grond te krijgen, want op het moment dat Stor en zijn kompanen in 2010 klaar stonden om met de bouw te beginnen, stortte de woningmarkt in. Resultaat: een bezuinigingsopdracht van vijftig miljoen euro.
Nog acht jaar
Vanaf begin januari wordt naast de Spaarndammerdijk en Tasmansstraat in de Houthaven een tunnel aangelegd. Daaroverheen komt een park om de Spaarndammerbuurt en de nieuwe wijk te verenigen.
De Houthaven wordt in oostelijke richting stukje bij beetje verder uitgebouwd. Over ongeveer acht jaar moet het gebied klaar zijn. Er komen ook twee scholen, een asielzoekerscentrum, sociale en culturele voorzieningen, en dat alles honderd procent klimaatneutraal. De woningen komen op zeven landtongen die het IJ in steken, zoals vroeger in de tijd van de houthandel aan de IJ-oevers.
Tot vlak na de Tweede Wereldoorlog werd in de Houthaven en omliggende havens als de Minervahaven en de Nieuwe Houthaven hout uit Scandinavië aan land gebracht. De havens werden in 1867 aangelegd omdat er een tekort was van houtopslag.
Toen na de Tweede Wereldoorlog de schepen te groot werden voor de kleine havens en de gemeente besloot dit soort industrie te verplaatsen naar buiten de stad, kwamen daarvoor kleine industrie en voorzieningen voor de naastgelegen Spaarndammerbuurt in de plaats.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
