‘Geen aanwijzing voor aanslag op Nederlandse delegatie Charkov’

De Nederlandse geheime diensten hebben geen enkele aanwijzing dat een delegatie waartoe minister Koenders van Buitenlandse Zaken (PvdA) behoorde in Oekraïne doelwit zou zijn geweest van een aanslag, meldt RTL Nieuws. Zo begint het er meer en meer op te lijken dat het twijfelachtige verhaal dat de Oekraïense veiligheidsdienst SBOe naar buiten bracht en dat vorige week voor wat opschudding zorgde, niet klopt.

De dienst baseerde zich op een verklaring van een inwoonster van Charkov. Zij zou van de Russische militaire geheime dienst GRU opdracht hebben gekregen om een groep samen te stellen voor sabotageacties in de omgeving van Charkov. In Charkov zijn Nederlanders bezig met de afwikkeling van de ramp met de MH17. Doelwit van de aanslag op 8 november zou de Malysjev-tankfabriek in de stad in Oost-Oekraïne zijn; Koenders was daar die bewuste dag om poolshoogte te nemen en het transport van stoffelijke resten van slachtoffers uit de MH17 bij te wonen. In de fabriek worden de overblijfselen van de Boeing van Malaysian Airlines verzameld.

Verijdeld?

Wat al meteen opmerkelijk was, is dat de verdachten niet voor 8 november gearresteerd werden, maar daarna, dus kon er eigenlijk geen sprake zijn van verijdeling. De leider van de groep zou door de SBOe zijn aangehouden als een van de hoofdverdachten van een wél uitgevoerde aanslag op een kroeg in Charkov een dag later. Daarbij raakten dertien mensen gewond; de politie pakte naderhand twaalf mensen op.

In Den Haag werd er na de melding uit Oekraïne ook al laconiek gereageerd. Het departement van Koenders ging na wat er kan zijn gebeurd, maar een groot onderzoek zou er niet komen. Er woedt dan ook een propagandaoorlog tussen Oekraïne, de separatisten en Rusland. Het is daarom ook de vraag of de verklaring van de vrouw uit Charkov wel echt is.

Patroon

De beschuldiging van de SBOe past in een patroon, schreef NRC Handelsblad vorige week (€):

“De Oekraïense autoriteiten zeggen al langer dat Charkov voor de Russische geheime dienst een “bruggenhoofd” is voor operaties in Oekraïne. Charkov, de tweede stad van het land, is grotendeels Russischtalig en ligt bij de grens met Rusland.

(…)
Ten tijde van de gevluchte president Viktor Janoekovitsj stond Charkov onder controle van een gouverneur en burgemeester die beiden nauwe banden met het Kremlin onderhielden. Gouverneur Michail Dobkin was bij de recente parlementsverkiezingen in Oekraïne één van de leidende krachten achter het zogeheten Oppositieblok waarin voormalige medestanders van Janoekovitsj zich gehergroepeerd hebben. Het blok haalde bijna tien procent van de stemmen.

In Charkov worden ontheemden ondergebracht die het oorlogsgeweld in de Donbas zijn ontvlucht. Volgens de oud-volksvertegenwoordiger Inna Bogoslovska uit Charkov doet de FSB pogingen om te werven onder deze vluchtelingen. De groepen krijgen volgens haar van de FSB een curator. Het doel is om via deze ontheemden elders in Oekraïne sociale onrust aan te wakkeren, aldus Bogoslovska.