Jaarlijks bijna honderd kinderopvangbedrijven failliet

De financiële positie van de sector is de laatste jaren flink uitgehold. Vorig jaar ging een recordaantal van 98 instellingen failliet. In de eerste helft van dit jaar stond de teller al op 36, waaronder marktleider Estro. Dat blijkt uit een rapport dat Brancheorganisatie Kinderopvang dit weekend heeft uitbracht.

Voorzitter Mariëlle Rompa waarschuwt voor een tekort aan professionele opvang. 'Wij zien witte vlekken op de kaart ontstaan. Met name op het platteland en in achterstandswijken worden veel kinderopvangbedrijven gesloten, of gaan failliet. Daar komt niet zomaar iets nieuws voor in de plaats.'

'We bereiken nu hetzelfde met minder geld'

De brancheorganisatie heeft de financiële positie van 285 van de in totaal 3.200 instellingen onderzocht. Daaruit blijkt dat het gemiddelde bedrijfsresultaat voor belastingen bijna 150 duizend euro negatief is. Veruit de meeste instellingen voldoen niet aan de minimumeisen voor solvabiliteit en liquiditeit, en bijna de helft van de onderzochte instellingen kampt met een negatieve rentabiliteit.

Volgens Janneke Plantenga, hoogleraar economie aan de Universiteit Utrecht en deskundige op het gebied van kinderopvang, geeft het rapport een reëel beeld van de sector. Het aantal crèches groeide dankzij ruimhartige subsidieregeling jarenlang als kool. Maar sinds de overheid bezuinigt op de kinderopvangtoeslag, halen ouders hun kroost massaal van de crèche. Plantenga: 'Ouders hebben onverwachts heftig geageerd op de bezuinigingen. Dat betekent een flinke klap voor de sector.'

Steeds meer ouders brengen hun kinderen nu doordeweeks onder bij opa en oma, of ze verzinnen andere oplossingen zoals een aantal dagen per week thuis werken. Ook door de toegenomen werkloosheid is de behoefte aan kinderopvang gedaald. Ouders blijken minder afhankelijk van dure kinderopvang dan gedacht. Zo bezien zijn de bezuinigingen op de opvang geslaagd.

'We bereiken nu hetzelfde met minder geld', zegt Plantenga. 'Maar dat is geredeneerd vanuit het perspectief van de ouders en de overheid, niet vanuit het kind.' Volgens de hoogleraar kan kwalitatief goede kinderopvang voorkomen dat kinderen bijvoorbeeld een taalachterstand opdoen.

Toekomstperspectief

Voorzitter Rompa van Brancheorganisatie Kinderopvang verwacht dat het aantal faillissementen de komende tijd aan zal houden. 'De afgelopen jaren gingen vooral de kleine instellingen failliet. De ketens hadden meer vermogen en konden het langer uitzingen, maar nu teren zij ook in op hun eigen vermogen.'

Zo moest kinderopvangreus Estro dit jaar 130 van de 250 vestigingen sluiten. Bovendien moeten veel crèches de komende tijd investeren in hun gebouwen om te voldoen aan aangescherpte luchtkwaliteitseisen die binnenkort van kracht gaan.

Maar volgens de branche staan banken niet in de rij om geld te lenen, en ontbreekt het de instellingen zelf aan geld. De brancheorganisatie pleit er dan ook voor om de bezuinigen te beperken. 'De overheid heeft de uitbreiding van kinderopvang jarenlang aangemoedigd. Crèches hebben langlopende investeringen gedaan in de huur en koop van panden. En dan in korte tijd zo intensief bezuinigen, dat is inconsequent beleid', aldus Rompa.