Direct naar artikelinhoud

Beperken CO2-uitstoot staat op laag pitje

Minder CO2? Beursgenoteerde bedrijven dragen daar nauwelijks aan bij, op enkele uitzonderingen na.

Het kantoor van Philips Amsterdam. Het bedrijf scoort heel goed met het besparen van energie.Beeld Cigdem Yuksel

Beursgenoteerde ondernemingen in de Benelux dragen vrijwel niets bij in de wereldwijde poging om minder broeikasgas te produceren. Een kopgroep van bedrijven maakt wel serieus werk van haar CO2-doelstelling en rapporteert daar goed over.

Het gat met de trage volgers is echter groot, zo constateert het Carbon Disclosure Project, een onderzoeksbedrijf dat in opdracht van investeerders de activiteiten meet van het bedrijfsleven ten behoeve van klimaatverbetering. Het advies van de onderzoekers weegt zwaar voor ruim 700 investeerders waaronder het Noorse pensioenfonds Norges Bank, met 800 miljard dollar in portefeuille.

De totale hoeveelheid uitstoot van broeikasgassen door bedrijven in de hele Benelux is sinds vorig jaar onveranderd gebleven met 334 miljoen ton CO2. De bedrijven hebben wel maatregelen genomen om emissies te verlagen, maar die effecten zijn teniet gedaan door externe factoren zoals meer bedrijfsactiviteiten of nadelige weercondities, aldus het onderzoek.

Acht beursgenoteerde bedrijven onderscheiden zich in de lijst. Philips scoort het best met zijn inspanning om via de eigen bedrijfsvoering klimaatverandering tegen te gaan en producten op de markt te brengen die slimmer met energie omgaan. Ook de rapportage van het bedrijf daarover is prima.

Andere bedrijven die goede vooruitgang boekten zijn de bierbrouwers Anheuser Busch InBev en Heineken, bouwbedrijf BAM, de telefoonbedrijven Belgacom en KPN, postbedrijf Bpost en bankier ING. De 45 in het onderzoek betrokken bedrijven vertegenwoordigen 95 procent van de beurswaarde in de Benelux.

Buiten de kopgroep is volgens de onderzoekers echter weinig positiefs te melden. Van de bedrijven in deze groep heeft 27 procent zelfs nog geen doelstelling voor CO2-reductie geformuleerd. De gemiddelde prestatie op energiegebied ging wel iets omhoog, maar dat kwam deels doordat de bedrijven iets beter over zichzelf rapporteerden.

De drie grootste producenten van CO2 in de Benelux zijn staalbedrijf ArcelorMittal, oliebedrijf Shell en Air France-KLM. Unilever, dat doorgaans goed scoort op dit soort lijstjes, is door de onderzoekers buiten beschouwing gelaten omdat het geen hoofdkwartier heeft in de Benelux en haar hoofdnotering heeft aan de beurs in Londen.

De 83 miljoen ton CO2 die Shell uitstoot, betreft uitsluitend het eigen energiegebruik van de multinational en de verliezen tijdens productie, zoals door het affakkelen van gas. Als de door Shell verkochte benzine- en gasproducten ook zouden meetellen, zou de uitstoot van het bedrijf 645 miljoen ton zijn.

ArcelorMittal is de grootste staalproducent ter wereld. Het heeft  fabrieken in Gent, Geel en Genk, en is via een trustkantoor genoteerd aan de Amsterdam Exchange Index AEX. Arcelor zegt op de lange duur te streven naar minder uitstoot, maar bereikte vorig jaar het tegendeel vanwege een 'veranderde samenstelling van de ruwe grondstoffen die we gebruiken', aldus het jaarverslag van het bedrijf.

De uitstoot van 28 miljoen ton CO2 per jaar van Air France-KLM, komt vooral door het verstoken van kerosine door de vliegtuigen en een beetje door de kantoren en afhandelingfaciliteiten.

CO2-uitstoot door vliegen

Luchtvaartmaatschappijen verschijnen zelden in lijstjes waarin de broeikasuitstoot van bedrijven met elkaar wordt vergeleken. Dat Air France-KLM in de Benelux de op twee na grootste producent van CO2 is, komt daardoor als een verrassing. De vergelijking betreft de directe, wereldwijde uitstoot van de bedrijven zelf.

De luchtvaartsector heeft een aparte positie in de klimaatdiscussie. Landen hoeven de emissie van hun vliegtuigen niet mee te rekenen bij hun nationale CO2-uitstoot. Een poging van de Europese Unie om aan de luchtvaart een CO2-heffing op te leggen, mislukte in 2012. Eerder sneuvelde het plan voor een Nederlandse vliegtaks, na verzet van vakantiegangers en Schiphol.

De uitstoot van 28 miljoen ton CO2 per jaar van Air France-KLM, komt vooral door het verstoken van kerosine door de vliegtuigen en een beetje door de kantoren en afhandelingfaciliteiten.

Het is 25 keer zoveel broeikasgas als chemieconcern AkzoNobel wereldwijd veroorzaakt (1,1 Mton) en liefst duizend keer zoveel als alle nationale en internationale activiteiten van bank- en verzekeringsbedrijf ING (0,029 Mton).

Op de schaal van landen is de uitstoot van de luchtvaartmaatschappij vergelijkbaar met de volledige CO2-productie van landen als NieuwZeeland (31,5 Mton), Angola (30,4) of Tunesië (25,8). De wereldwijde uitstoot van de luchtvaart is 676 miljoen ton; 2 procent van de totale uitstoot maar vanwege bijeffecten verantwoordelijk voor 4 à 5 procent van het mondiale broeikaseffect.