Burgemeester Jan Broertjes (VVD) van Midden-Drenthe stapt op. Hij ziet af van een tweede termijn als eerste burger. Dat bleek vanavond tijdens de raadsvergadering in het gemeentehuis in Beilen. Een raadsmeerderheid van PvdA, CDA, Gemeentebelangen, ChristenUnie, D66 en GroenLinks plaatste vraagtekens bij zijn integriteit en geloofwaardigheid.
Broertjes kwam in opspraak nadat hij een bijstandsmoeder een levenslange uitkering beloofde en haar ontsloeg van een re-integratieverplichting. Voorwaarde was wel dat ze alle juridische klachtenprocedures tegen de gemeente zou intrekken en niet meer de publiciteit zou zoeken.
Onderzoeksbureau Necker van Naem onderzocht de kwestie op verzoek van de gemeenteraad (lees het rapport hier). De burgemeester wordt door de onderzoekers beticht van jokken en willekeurig handelen. Dat laatste wijten de onderzoekers aan de bestuurscultuur in Midden-Drenthe. Als het gaat om bijstands- en reïntegratiebeleid bedient de gemeente zich van “maatwerk”. Wat dat precies is, staat nergens. “Daardoor is het beleid oncontroleerbaar, ondoorzichtig en niet transparant.”
‘Ik stel een gebrek aan vertrouwen vast’
Broertjes las tijdens de raadsvergadering een uitgebreide verklaring voor. Al in mei erkende hij dat hij niet verstandig had gehandeld, maar volledige openheid van zaken gaf hij niet, constateerden de onderzoekers. Vrijwel alle fracties vroegen hem om opheldering.
“Ik stel vast dat er een gebrek aan vertrouwen is. Gezien deze situatie zal ik de commissaris van de koning morgen vragen mij niet voor te dragen voor een tweede termijn.”
Op 6 januari zou Broertjes daaraan beginnen.
Midden-Drenthe al langer onder vuur
Broertjes (Bobeldijk, 1953) zit sinds halverwege jaren tachtig in het openbaar bestuur. Hij was lange tijd wethouder in Zeewolde en van 2002 tot 2008 burgemeester van Vlagtwedde. Juist afgelopen september werd hij voorgedragen voor een tweede ambtstermijn in Midden-Drenthe met de kernen Beilen, Smilde, Westerbork en kanaaldorp Oranje waar 1.400 vluchtelingen worden gehuisvest. De gemeente telt 33.000 inwoners.
De gemeente Midden-Drenthe ligt al langer onder vuur vanwege het forse aantal strafkortingen op bijstandsuitkeringen. Tegen de gemeente loopt een reeks rechtszaken. Ook worden bijstandsgerechtigden verplicht om werkervaring op te doen bij een fruitteler waar de Arbeidsinspectie vorig jaar nog een inval deed vanwege misstanden.
Ook de bijstandsmoeder die het voorstel kreeg van Broertjes moest werkervaring opdoen bij de fruitteler. Na een paar dagen stapte ze op omdat ze naar eigen zeggen geen enkel uitzicht had op een baan. Daardoor werd ze bijna een jaar gekort op de uitkering en dreigde ze vanwege een huurachterstand het huis uit te worden gezet. Daarop spande ze met een juridisch adviseur een zaak aan tegen de gemeente en vertelde ze haar verhaal op RTV Drenthe.
Deze tien burgemeesters waren de laatste twee jaar in opspraak
- Hans Ubachs (Laarbeek,D66). Hij trad deze maand terug als burgemeester in afwachting van nader onderzoek. Hij jokte over een knotwilg in zijn tuin en een optreden als Sinterklaas. Hij bekende maar de gemeenteraad nam daar geen genoegen mee.
- Frank van Zuilen (Tynaarlo, VVD). Hij ging afgelopen januari met ziekteverlof en wilde geen herbenoeming. Hij kwam onder vuur te liggen toen een ambtenaar ten onrechte geschorst bleek.
- Saskia Bolten (Steenbergen, GroenLinks). De raad stemde haar eind 2013 weg, nog geen anderhalf jaar na haar aantreden. Er heersten ‘interne conflicten’ op het gemeentehuis.
- Alex van Hedel (Neerijnen, VVD). Stopte voortijdig in 2013. Had de schijn van fraude gewekt wegens het onvoldoende informeren van de raad over zijn zoektocht naar een woning.
- Ab Meijerman (Veendam, PvdA). De gemeenteraad stemde hem vorig jaar oktober weg. Er was een bestuurscrisis nadat Meijerman een raadsbesluit over ict naast zich had neergelegd.
- Yorick Haan (Vlieland, partijloos). Stapte op in juni 2013. De raad zegde het vertrouwen in hem op wegens geruchten over een affaire met een eilandbewoner. Oud-SP’er Haan kwam uit Schiedam.
- Aleid Wolfsen (Utrecht, PvdA). Maakte in mei 2013 bekend geen tweede ambtstermijn te ambiëren. Raakte beschadigd na enkele moties van wantrouwen, onder meer rond een weggepest homostel.
- Rob Bats (Haren, VVD). Trad af in april, nog geen jaar na zijn aantreden, als gevolg van ‘de Facebookrellen’. De gemeente had grote fouten gemaakt, constateerde de onderzoekscommissie-Cohen.
- Sicko Heldoorn (Assen, PvdA). Trad aan in 2007, maar de raad wilde hem in april 2013 tot ieders verbazing niet herbenoemen. De reden bleef onbekend, want de procedure is vertrouwelijk.
- Peter Rehwinkel (Groningen, PvdA). Zei in april 2013 af te zien van een tweede termijn per 2015, en stapte in november 2013 op. Had conflict in de veiligheidsregio, en was beschadigd door de Facebookrellen.