Rusland arresteert leidster Soldatenmoeders (73)
De Russische autoriteiten hebben een mensenrechtenactiviste gearresteerd die onderzoek deed naar Russische soldaten die in het conflict in Oekraïne zijn omgekomen. De 73-jarige Ljoedmila Bogatenkova wordt ervan beschuldigd dat zij fraude heeft gepleegd.
Mensenrechtenactivisten zeggen dat Bogatenkova is opgepakt om haar het zwijgen op te leggen. Bogatenkova is het hoofd van de afdeling in Stavropol van het Comité van Soldatenmoeders, een organisatie die opkomt voor de rechten van soldaten. Zij werd afgelopen week in de stad Boedjonnovsk gearresteerd, omdat ze ruim 7.000 euro zou hebben verduisterd.
Bogatenkova deed onderzoek naar de dood van negen Russische soldaten die bij de strijd in Oekraïne zouden zijn omgekomen. De soldaten maakten deel uit van een pantserbrigade die naar Oekraïne was gestuurd om de pro-Russische rebellen te helpen in hun strijd tegen het Oekraïense leger. De mensenrechtenactiviste mocht de eerste dagen na haar arrestatie geen contact met de buitenwereld hebben, zelfs niet met een advocaat.
Bogatenkova had eerder gezegd dat haar organisatie een lijst met namen van 400 gesneuvelde Russische militairen had opgesteld. Enkele gevallen had zij al doorgespeeld naar de Presidentiële Raad voor de Mensenrechten, een adviesraad van president Poetin.
Volgens het hoofd van het Comité van Soldatenmoeders, Valentina Melnikova, zouden er sinds het begin van het conflict zeker tienduizend Russische militairen in Oekraïne zijn geweest. De Russische troepen speelden volgens de Oekraïense autoriteiten een doorslaggevende rol bij de verrassende opmars die de rebellen in augustus maakten na weken van zware nederlagen.
De Russische autoriteiten ontkennen echter hardnekkig dat er Russische militairen hebben meegevochten aan de kant van de rebellen. Volgens een van de rebellenleiders vechten er wel degelijk Russische militairen mee, maar alleen 'in hun vakantie'. De ontkenningen van het Kremlin werden ook ondergraven doordat het Oekraïense leger een aantal Russische militairen krijgsgevangen maakte. Volgens Moskou waren zij 'de weg kwijtgeraakt'.
Volgens het hoofd van het Comité van Soldatenmoeders, Valentina Melnikova, zouden er sinds het begin van het conflict zeker tienduizend Russische militairen in Oekraïne zijn geweest
BBC-ploeg aangevallen
Verscheidene Russische kranten hebben bericht over gesneuvelde militairen die in alle stilte werden begraven. Zo sprak de onafhankelijke krant Novaja Gazeta met de moeder van een omgekomen militair van de 98ste luchtlandingsdivisie, wiens eenheid in augustus naar Rostov werd gestuurd voor 'militaire oefeningen'.
Daar aangekomen moesten de militairen een geheimhoudingsverklaring ondertekenen en alle insignes van hun uniform verwijderen, waarna ze naar Oekraïne werden gestuurd. Militairen die weigerden, kregen meteen ontslag. Ook familieleden van andere militairen die in Oekraïne zijn omgekomen, vertellen dat de soldaten alle documenten, insignes en hun telefoons moesten afgeven voordat ze de grens over werden gestuurd. Ongeruste ouders die van het leger informatie vroegen over soldaten die niets meer van zich lieten horen, werden volgens de krant door het leger onder druk gezet hun mond dicht te houden.
Een groep ouders die een protestmeeting wilde organiseren, kreeg de waarschuwing dat zij een boete van 4.000 euro riskeerden wegens het houden van een ongeoorloofde betoging. Volgens het Comité van Soldatenmoeders durven veel ouders niet de publiciteit te zoeken, uit vrees dat ze voor landverraders worden uitgemaakt.
De afdeling van het Comité van Soldatenmoeders in Sint-Petersburg werd vorige maand door de autoriteiten op de lijst van 'buitenlandse agenten' geplaatst, nadat de organisatie gewag had gemaakt van honderd Russische militairen die in Oekraïne zouden zijn gesneuveld.
Het onderwerp ligt kennelijk zo gevoelig dat een BBC-ploeg werd aangevallen, toen die vorige maand in de zuidelijke stad Astrachan een reportage maakte over een soldaat die in Oekraïne was gesneuveld.
Hun cameraman werd door drie mannen in elkaar geslagen en terwijl ze op een politiebureau aangifte deden, braken onbekenden in hun auto in en wisten zij de USB-sticks die de BBC-ploeg in de auto had achtergelaten. Kort daarvoor hadden zij hun reportage al doorgestuurd naar Londen. Daarin vertelde de zus van een beroepsmilitair dat hij was omgekomen nadat zijn eenheid naar Oekraïne was gestuurd. Volgens de lezing die het leger gaf, was hij langs de Russische grens gedood door een granaat die vanuit Oekraïne zou zijn afgevuurd.
