Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Oorlog

CIA-vertegenwoordiger Duitsland moet land verlaten - ‘logische stap’

Clemens Binninger, voorzitter van de parlementaire commissie die verantwoordelijk is voor de inlichtingendiensten, legt een verklaring af over de ontwikkelingen rondom de spionnen-affaire.
Clemens Binninger, voorzitter van de parlementaire commissie die verantwoordelijk is voor de inlichtingendiensten, legt een verklaring af over de ontwikkelingen rondom de spionnen-affaire. EPA / Daniel Naupold

De Duitse regering heeft de vertegenwoordiger van de CIA in Duitsland opgedragen om het land te verlaten. Dat meldt persbureau Novum op gezag van Bondsdaglid Clemens Binninger, de voorzitter van de parlementaire commissie die gaat over de inlichtingendiensten. De uitwijzing is een reactie op de recente onthullingen over spionage door de Verenigde Staten in Duitsland.

Inmiddels twee dubbelspionnen aangehouden

Afgelopen vrijdag werd bekend dat de Duitse politie twee dagen eerder een man heeft aangehouden die ervan wordt verdacht ruim tweehonderd documenten te hebben verkocht aan een Amerikaanse veiligheidsdienst – volgens de Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung aan de CIA.

Enkele documenten zouden gaan over het Duitse onderzoek naar de manier waarop de Amerikaanse NSA volgens klokkenluider Edward Snowden jarenlang in Duitsland heeft gespioneerd, en onder andere de mobiele telefoon van bondskanselier Angela Merkel afluisterde.

Duitse politici reageerden woedend op de onthullingen. Bondskanselier Angela Merkel vroeg de VS de afgelopen dagen om tekst en uitleg. Het Witte Huis reageerde maandag op de ontwikkelingen: ja, het is op de hoogte van de arrestatie van de 31-jarige man, maar wilde niet zeggen of de berichten klopten. Binninger zei dat de uitwijzing een reactie is op het feit dat de VS maar niet wil helpen de kwesties op te lossen, ‘te beginnen met de NSA en ook de recente incidenten’.

Gisteren werd een tweede spion aangehouden. Er zijn huiszoekingen verricht op zowel het woon- als het werkadres van de verdachte.

‘Het is nu aan de VS om te reageren’

Het uitzetten van de CIA-vertegenwoordiger is volgens Juurd Eijsvoogel, diplomatiek redacteur van NRC Handelsblad, een symbolische, maar toch ook belangrijke stap:

“Deze reactie kon niet uitblijven. Duitsland heeft hier zich ontzettend over opgewonden. Dat komt niet alleen door deze twee dubbelspionnen, maar ook bijvoorbeeld vanwege het feit dat de telefoon van bondskanselier Merkel door de NSA is afgeluisterd.

Duitsland neemt dit hoog op. Het uitzetten van de CIA-vertegenwoordiger is een belangrijke, symbolische reactie. Het is nu de vraag wat de Verenigde Staten gaan doen en of de reactie van de VS voor Duitsland genoeg zal zijn.”

Of de affaire verstrekkende gevolgen gaat hebben voor de relatie tussen de twee landen is nog maar de vraag:

“Duitsland is voor de Verenigde Staten een heel belangrijke partner en andersom geldt hetzelfde. De twee landen hebben elkaar nodig op het wereldtoneel, bijvoorbeeld bij overleggen met Rusland rond het conflict in Oekraïne. Dus of deze affaire echt verstrekkende gevolgen gaat hebben is nog maar de vraag, daarvoor zijn de belangen wellicht te groot.”