Direct naar artikelinhoud
Reportage

De Bob? Die drinkt in Vlaanderen maximaal drie

Kandidaten van de Gemeentelijke afdeling van Open VLD organiseren drie dagen lang eetfestijn.Beeld Sander de Wilde

De burgemeester van het Vlaamse Brakel is opgestapt omdat hij betrokken raakte bij een ongeval. Hij was met te veel alcohol op gaan rijden, wat in België vaak voorkomt.

Wie er straks naar huis rijdt? Rene De Graeve grijnst. “Meestal is dat mijn schoonzoon, maar vanavond rijd ik terug.” Vader, zoon en schoonzoon delen samen een fles witte wijn tijdens het jaarlijkse ‘eetfestijn’ van de lokale afdeling van Open VLD in Schepdaal. Als aperitief dronken ze al een glaasje port, zegt De Graeve. “Eigenlijk is dat net te veel inderdaad. Maar we moeten niet ver, hoor.”

De kantine van de sporthal in Schepdaal (ten westen van Brussel) zit zaterdagavond stampvol. Het is er drukkend warm. Aan lange tafels zitten een paar honderd sympathisanten van de liberale partij op rode kuipstoelen. Ze doen zich te goed aan kip en biefstuk met een glaasje wijn of bier en sponsoren zo de partijkas. Gemeenteraadsleden lopen af en aan met dienbladen vol halve kippen en biefstuk in plassen saus.

Uit onderzoek blijkt dat bijna één op de vijf Belgen de afgelopen maand autoreed met teveel alcohol op

Het is het grootste eetfestijn in de regio, zegt gemeenteraadslid en oud-parlementslid Jef Valkeniers (85) trots. En daar hoort een pintje bij. Of twee, of drie. Maar dat is het maximum als je nog zelf naar huis wilt rijden, klinkt het aan de tafels. “Daarna begin je het te voelen”, zegt bezoeker Timmy Adriaens, schoonzoon van De Graeve.

Vorige week stapte partijgenoot en burgemeester van het Vlaamse Brakel op nadat hij betrokken was bij een verkeersongeval. Hij had te veel gedronken.

Dat gebeurt nog te vaak in België, zegt Benoit Godart van Vias, het Belgische centrum voor verkeersveiligheid. “Politici hebben een voorbeeldfunctie. Dat ook zij het doen, zegt veel over de sociale norm in België. Wij zien te vaak dat mensen die drinken daarna achter het stuur kruipen. En wij zeggen dan niets.”

Lees verder na onderstaande afbeelding.

Kandidaten van de Gemeentelijke afdeling van Open VLD organiseren drie dagen lang eetfestijn.Beeld sander de wilde

Uit onderzoek blijkt dat bijna één op de vijf Belgen de afgelopen maand autoreed terwijl hij te diep in het glaasje had gekeken, zegt Godart. “Dat is drie keer vaker dan Nederlanders en na Frankrijk het slechtste resultaat van Europa.” In België vallen daardoor jaarlijks naar schatting 16 verkeersdoden per miljoen inwoners. In Nederland ligt dat tussen de 4 en de 8.

Afgelopen jaren haalden Belgische politici (maar ook beroemdheden) met enige regelmaat het nieuws vanwege beschonken rijden. Vorige week verloor een schepen (wethouder) nog voor vijf maanden zijn rijbewijs. In 2016 liepen vijf schepenen kort na elkaar tegen de lamp. Een van hen verklaarde toen dat het ‘als politicus moeilijk is om nooit te drinken’ omdat dat ‘deels bij de job hoort’. Lokale politici horen immers op te draven bij openingen, recepties en feestjes. En dan drink je een glaasje mee.

Die vanzelfsprekendheid is er soms inderdaad, zegt gemeenteraadslid en voormalig wethouder in Schepdaal, Carine Walravens. “Op recepties is er bier en wijn. Ik moest vaak speciaal vragen om een watertje. Dat is een mentaliteit die moet veranderen.”

Dat lijkt er langzaam en met tegenstribbelen van te komen. In 2016 werden evenveel Belgen betrapt op rijden onder invloed als in 2006, maar het aantal alcoholcontroles verdubbelde in die tijd, aldus Vias.

Wij jongeren houden ons in en spreken op voorhand met onszelf af dat we er maximaal drie drinken
Kandidaatraadslid Alain Yeli-Monkenya

Op het eetfestijn van Open VLD veroordeelt men het gedrag van de Brakelse burgemeester. “Zo’n incident is dodelijk voor je imago. Vroeger was dat anders, maar het is gedaan met het gedoogbeleid”, zegt gemeenteraadslid Luc Deleu. Het is ook niet netjes naar zijn aanhangers, vindt hij. Zelf drinkt hij daarom ‘drie of vier kleine pilsjes tussen zeven uur en middernacht’. “Dan kan rijden geen kwaad.”

Volgens kandidaatraadslid Alain Yeli-Monkenya (42) bestaat onder sommige vijftigplussers nog de vanzelfsprekendheid om na een avond borrelen nog de autosleutels te grijpen. “Wij jongeren houden ons in en spreken op voorhand met onszelf af dat we er maximaal drie drinken. We hebben verantwoordelijkheden en kunnen ons het niet permitteren om dronken tegen een boom te rijden.” Daarbij komt: overtreders riskeren boetes van enkele honderden tot duizenden euro’s en een rijverbod. “Dat gevaar is te groot.”

Maar de drank helemaal laten staan wanneer hij nog naar huis moet rijden, gaat Yeli-Monkenya te ver. Een wijntje hoort erbij, vindt hij. “Als je hier rondwandelt vraagt men ‘hey, drink je iets van mij’, daarin zie je ook de sociale verbondenheid. Als dat niet meer mag, raak je het hart van de Bourgondiër.”

Lees ook: Kun je de hele avond alcohol drinken en toch veilig naar huis rijden?

Als je tussentijds genoeg tijd neemt om alcohol te laten afbreken, kun je dan de hele avond drinken en toch veilig naar huis rijden? Bij het Trimbosinstituut krijgen ze de vraag wel vaker.