Joodse gemeenschap ruziet over opperrabbijn

Amsterdam

Het bestuur van de orthodox-joodse gemeente Amsterdam schortte dinsdag het contact met Jacobs op. De overige regio’s distantieerden zich woensdag hiervan.

Aanleiding voor het opschorten van het contact is volgens het bestuur van de orthodox-joodse gemeente van Amsterdam dat Jacobs begin dit jaar drie keer niet reageerde op evenzoveel verzoeken tot een gesprek over een misbruikzaak op de orthodox-joodse school Cheider in Amsterdam.

Jacobs, vicevoorzitter van het schoolbestuur van het Cheider, zou in 2012 ouders hebben ontmoedigd aangifte te doen tegen leerkracht Ephraïm S. Justitie verdenkt hem van ontucht met of verkrachting van minstens vijf leerlingen tussen de 6 en 13 jaar op de school.

De Amsterdamse gemeente, de Nederlands-Israëlitische Hoofdsynagoge (NIHS), wil hierover met Jacobs in gesprek. Toen daarop volgens het NIHS na twee maanden geen reactie was gekomen, stuurde zij dinsdagavond de brief waarin het contact werd opgeschort. ‘We kunnen tot onze grote spijt niet anders constateren dan dat u geen gesprek wil aangaan met NIHS, we zien ons genoodzaakt de contacten met u op te schorten tot een dergelijk gesprek heeft plaatsgevonden’, schreef voorzitter David Brilleslijper.

Brilleslijper meldde ook dat zijn gemeente afziet van contacten met de interrabbinale overlegorganen waarin Jacobs zit. De NIHS doet voorlopig alleen een beroep op de Amsterdamse rabbijnen.

Jacobs’ woordvoerder, journalist Hans Knoop, zei woensdag desgevraagd dat Jacobs geen gesprek wil ‘omdat de zaak onder de rechter is en omdat Jacobs diverse gesprekken als rabbijn heeft gevoerd’.

spanningen

Volgens hem is de brief een uiting van ‘al langer bestaande spanningen tussen de joodse gemeente Amsterdam en Jacobs. Bovendien is een groot deel van de leden van de NIHS in deze kwestie niet geraadpleegd. Opperrabbijn Jacobs is in Amsterdam ongemeen populair.’

Brilleslijper stelt echter dat het NIHS-bestuur zijn leden vertegenwoordigt. ‘We hebben over deze brief de gebruikelijke procedure gevolgd: na consultatie van ons rabbinaat. En nee, het is niet gebruikelijk hierover een referendum onder de leden te houden.’

Jacobs is opperrabbijn van alle orthodox-joodse gemeenten van het Nederlands-Israëlitische Kerkgenootschap (NIK), Amsterdam, Den Haag en Rotterdam uitgezonderd. De orthodox-joodse gemeente Amsterdam NIHS telt ruim 2000 zielen en vertegenwoordigt daarmee 55 procent van de leden van het NIK. Het Cheider heeft zo’n 75 leerlingen.

In een mail die in het bezit is van het Reformatorisch Dagblad, distantiëren de voorzitters van de joodse ressorten Rotterdam, Den Haag en het IPOR zich van de Amsterdamse brief. Zij noemen het ‘zeer ongepast dat er op deze manier naar buiten wordt getreden’.

Ook zij wijzen op onenigheid tussen de NIHS en Jacobs. ‘De stellingname namens de NIHS ten opzichte van de opperrabbijn was en is ons bekend en siert jullie niet.’

De voorzitters wijzen er eveneens op dat de zaak onder de rechter is. ‘De opperrabbijn kan vanuit zijn positie derhalve niet met eenieder omtrent deze zaak in gesprek. Jullie acties, nadrukkelijk gericht op de opperrabbijn, maken de zaken onnodig ingewikkeld en plaatsten niet de mogelijke dader, maar de opperrabbijn in het verdachtenbankje.’ Brilleslijper reageert desgevraagd kort op de mail. ‘De brief van de andere ressorten laat ik geheel aan hen.’

aftreden

Het Nieuw-Israëlietisch Weekblad (NIW) bevroeg oud-commissaris van de koningin in Zuid-Holland, staatsraad Jan Franssen, over de kwestie. Hij is lid van de raad van advies van het Cheider en adviseerde het bestuur in de misbruikzaak. ‘Ook hij verklaart dat alles volgens protocol is verlopen en dat het bestuur in deze zaak correct heeft gehandeld’, aldus het NIW woensdag.

VVD-Kamerlid Rudmer Heerema drong er woensdag in Kamervragen bij minister Arie Slob op aan dat die het Cheider-bestuur oproept om af te treden. Woordvoerder Knoop ziet het oordeel van de bewindsman met vertrouwen tegemoet. ‘Die zal, na grondig onderzoek, zeggen dat het bestuur juist heeft gehandeld.’

Verdachte S. vertrok na het bekend worden van de verdenking naar ­Israël. In maart 2016 werd hij aan Nederland uitgeleverd. Woensdag verscheen hij in een pro-formazitting voor de rechter. <