Direct naar artikelinhoud

Is Trump meer dan een blaffende hond?

Is Trump meer dan een blaffende hond?

Donald Trumps eerste tweet in 2018 was een vrolijke nieuwjaarswens. Zijn tweede was een waarschuwing aan Pakistan: dat krijgt geen hulp meer als het terroristen blijft herbergen die actief zijn in Afghanistan.

Een dag later kwam een soort­gelijke waarschuwing aan de Palestijnen, die voor het geld dat ze van de VS krijgen ‘geen waardering of respect’ teruggeven, laat staan een vredesverdrag met Israël. En dat zijn maar enkele voorbeelden, aldus de Amerikaanse president, van ‘vele andere landen’ die de Amerikaanse goedheid misbruiken.

Daarmee is nog niet gezegd dat Pakistan en de Palestijnse Autoriteit het met honderden miljoenen minder moeten doen. Een tweet van de Amerikaanse president is nog niet direct beleid, hebben buitenlandse diplomaten en regeringsleiders het afgelopen jaar ondervonden.

Wat het beleid dan wel is, daar is vaak moeilijk achter te komen. Website Politico sprak het afgelopen jaar diplomaten en andere betrokkenen, en stelde vast dat die nog steeds op zoek zijn naar houvast.

Invloed

De president is natuurlijk wel een belangrijke bron. Maar hoe serieus moest de wereld hem bijvoorbeeld in augustus vorig jaar nemen, toen hij zinspeelde op gewapend ingrijpen in roerig Venezuela? Niet, werd toen gedacht, maar tijdens een diner een maand later, met de leiders van ­Argentinië, Brazilië, Colombia en ­Panama, schrokken die van de ernst waarmee Trump die mogelijkheid aan hen voorlegde, en van zijn gebrek aan kennis. “Die vent is gek”, zeiden drie van hen na afloop tegen een voormalige diplomaat met wie Politico sprak.

Zeker Tillerson heeft minder invloed dan zijn voorgangers onder ­vorige presidenten.

Buitenlandse regeringen hopen dat het buitenland-team van de president hem in toom houdt: minister van buitenlandse zaken Rex Tillerson, minister van defensie James Mattis en adviseur nationale veiligheid Herbert McMaster. Maar hun mening geeft lang niet altijd de doorslag. Zo zouden Mattis en Tillerson Trump hebben gesmeekt om Jeruzalem niet als hoofdstad van Israël te erkennen.

Tekst loopt door onder de tweet

Twitter bericht wordt geladen...

Zeker Tillerson heeft minder invloed dan zijn voorgangers onder ­vorige presidenten. Op zijn minis­terie zijn belangrijke posten nog steeds niet ingevuld, en een reorganisatie beroofde belangrijke afdelingen van hun adviesfunctie. Hij en McMaster zouden volgens Politico elkaar proberen weg te werken. Tegen weekblad de New Yorker vertelde Shivshankar Menon, adviseur van de premier van India, dat hij om te weten wat er speelt naar ‘grote bedrijven gaat, het Congres, het Pentagon, waar ook maar heen’.

Het buitenland wacht gespannen af of de opzienbarende geluiden dit jaar tot concrete ­actie zullen leiden

Concrete actie

Het buitenland wacht vooral gespannen af of de opzienbarende geluiden die regelmatig uit het Witte Huis komen dit jaar tot concrete ­actie zullen leiden. Gaat de geldkraan voor Pakistan werkelijk dicht? Krijgen landen die in de VN tegen de Amerikaanse belangen stemmen daar letterlijk de rekening voor gepresenteerd?

Het is niet uitgesloten. Van Donald Trump wordt vaak gezegd dat hij een ‘transactionele’ kijk op de wereld heeft: voor wat, hoort wat. Dat hij dat in financiële termen ziet, is niet vreemd voor iemand die ­miljoenen vergaarde, en verloor, als handelaar. Maar voor de landen die hij met zijn dreigementen onder druk zet, spelen niet alleen financiële belangen, maar ook kwesties als veiligheid, interne spanningen, nationale trots. En als je hun diplomaten moet geloven, zijn die landen er niet van overtuigd dat hij die belangen begrijpt.

Bannon

 De liefde tussen Trump en zijn voormalige chef-strateeg Steve Bannon is over. Bannon is geciteerd in een binnenkort te verschijnen boek waarin hij onder meer contacten tussen de Trump-campagne en de Russen hekelt. In een reactie daarop heeft de president gehakt gemaakt van zijn voormalige politiek adviseur, die vorig najaar al uit het Witte Huis vertrok.

 De president heeft laten weten dat Bannon 'gek is geworden', eigenlijk vrijwel niets van doen had met Trumps winst bij de verkiezingen, en in feite alleen maar deed of hij invloed had in het Witte Huis.

Tekst loopt door onder de afbeelding

Steve Bannon.Beeld EPA

In het boek hekelt Bannon onder meer de omstreden ontmoeting - in campagnetijd - in de Trump Tower van een Russische advocate met Trumps zoon en schoonzoon. De vrouw zou beschadigende informatie hebben aangeboden over de Democratische presidentskandidaat Hillary Clinton. Ten tijde van het gesprek was Bannon nog een vertrouweling van Trump maar nu noemt hij die ontmoeting 'verraad' en 'onpatriottisch'. Bannon zou in het boek ook zeggen dat Trump nooit had verwacht de presidentsverkiezingen te winnen.

De rechtse nationalist Bannon vertrok in augustus vorig jaar uit het Witte Huis, volgens de regering na gezamenlijk overleg met stafchef John Kelly. Toen al gingen de geruchten dat Trump van hem afwilde. De relatie tussen beide mannen vertoonde destijds al ruim een half jaar scheuren, naar verluidt omdat Bannon het niet kon vinden met Trumps schoonzoon Jared Kushner, die steeds meer invloed kreeg.

Lees ook: Langzaam draait Trump de klok terug