Zijn keuze bepaalt de loop van het land

De Libanese premier Saad Hariri is zaterdag in Parijs aangekomen nadat de Franse president Macron persoonlijk had bemiddeld om zijn vertrek uit Saoedi-Arabië mogelijk te maken. Sinds Hariri op 4 november vanuit Riad zijn ontslag aankondigde, gonsde het van de geruchten dat hij een gevangene was van het Saoedische regime.

Hariri reisde naar Parijs met zijn echtgenote Lara en zijn oudste zoon Houssam. De twee kleinste kinderen zijn in Saoedi-Arabië gebleven. Volgens velen op sociale media betekent dit dat Hariri ook in Parijs niet vrijuit kan spreken. Ondermeer de pro-Hezbollahkrant Al Akhbar suggereert dat de kinderen gijzelaars zijn om Hariri in Parijs in de pas te laten lopen. Volgens de Hariri’s zelf zijn de kinderen in Saoedi-Arabië gebleven, omdat zij daar naar school gaan.

Bij zijn ontvangst door president Macron in het Elysée zei Hariri dat hij uiterlijk woensdag terugkeert naar Beiroet. Het is dan Onafhankelijkheidsdag – de ceremonie wordt altijd bijgewoond door de president, de premier en de parlementsvoorzitter.

Doorn in het oog

Hariri bleef vaag over wat hij in Libanon gaat doen. „Zoals u weet heb ik ontslag genomen. We gaan dat in Libanon verder bespreken. Wat de politieke situatie betreft, ga ik mijn positie verduidelijken nadat ik met president Aoun heb gesproken”, aldus Hariri.

Hariri’s ontslag zorgt al weken voor ongerustheid in Libanon. In zijn toespraak vanuit Riad had Hariri, een sunnitische moslim, fel uitgehaald naar Iran en Hezbollah, de door Iran gesteunde shi’itische militie die in Libanon meeregeert.

Die samenwerking met Hezbollah heeft in Libanon zelf voor politieke rust gezorgd, maar is een doorn in het oog van Saoedi-Arabië dat Iran als aartsvijand beschouwt. In de aanloop naar Hariri’s ontslag had Saoedi-Arabië geëist dat Hezbollah uit de Libanese regering zou worden gezet.

Op straat in Beiroet is het rustig: er zijn geen rellen of betogingen geweest sinds Hariri’s ontslag. „Dat is omdat we niet weten wat er aan de hand is, wat al die veranderingen in Saoedi-Arabië betekenen en wat Hariri daar nu echt van denkt”, zegt Haithem Bidawi, de eigenaar van een koffiezaak in Tariq Al-Jadide, een sunnitische wijk waar Hariri veel aanhang heeft.

Als het de bedoeling van Saoedi-Arabië was om de sunnieten in Libanon op te zetten tegen Hezbollah dan is dat voorlopig mislukt. Hariri’s ontslag – al dan niet gedwongen – lijkt de Libanezen juist verenigd te hebben tegen Saoedi-Arabië. Heel Beiroet hangt vol met affiches van de premier, vaak vergezeld van de hashtag #freeHariri, en niet alleen in de sunnitische wijken.

Daar kan echter verandering in komen als Hariri straks in Beiroet zijn ontslag bevestigt, en daarmee ook zijn uitlatingen over Iran en Hezbollah. Volgens Abdel Bari Atwan, hoofdredacteur van de pan-Arabische opiniewebsite Rai al-Youm, is het de vraag of Hariri zich straks van zijn Libanese of van zijn Saoedische kant laat zien. (Hariri heeft de dubbele Libanees-Saoedische nationaliteit.)

„Als Hariri voor zijn Libanese kant kiest, dan wordt hij een held in de ogen van de meeste Libanezen. Geeft hij echter voorrang aan zijn Saoedische kant, dan kan zijn terugkeer een bom leggen onder de stabiliteit van Libanon,” aldus Abdel Bari Atwan.

Mocht hij in Parijs blijven, dan heeft Hariri in ieder geval geen probleem om onderdak te vinden. Hij heeft zaterdag zijn intrek genomen in een riant appartement aan de Quai Voltaire dat aan de familie toebehoort. Dat appartement werd van 2007 tot 2015 gratis bewoond door oud-president Jacques Chirac, die een vriend was van Hariri’s in 2005 vermoorde vader en oud-premier Rafic Hariri.