Komt het Medicijnagentschap naar Amsterdam?
Komt het Europees Medicijnagentschap EMA van Londen naar Amsterdam? Maandagavond beslist de Raad van de Europese Unie. 'Als het een koehandel wordt, leggen we het af.'
Wouter Bos is net terug van zijn lobbyreis. De gangmaker van de Amsterdamse kandidatuur vloog de afgelopen maanden heel Europa door. De laatste twee dagen deed hij nog vijf landen aan. Welke landen, dat wil hij niet zeggen. "Tegenkandidaten lezen mee, misschien proberen ze mijn afspraken teniet te doen."
Het schimmige lobbycircus lijkt op de toewijzing van het WK voetbal of de jurering van het Eurovisiesongfestival. "Het verschil met het songfestival is dat we nu wel op onszelf mogen stemmen," zegt Bos laconiek. "We krijgen in elk geval één land achter ons."
Amsterdam is een voorname kandidaat voor de vette kluif. Bij het agentschap werken 900 mensen en bezoekers uit de farmaceutische industrie leveren jaarlijks 30.000 overnachtingen op.
Daarom hebben onder meer Milaan, Lille, Bratislava, Kopenhagen en Stockholm zich kandidaat gesteld. Barcelona dingt ook mee, maar die stad maakt amper nog kans door de Catalaanse afscheidingsperikelen. Het medicijnagentschap verlaat Londen vanwege de brexit.
Zuidas
Het voornaamste argument van Bos is dat Amsterdam het EMA een nieuw pand en een vlekkeloze verhuizing naar de Zuidas kan bieden. Vrijdagavond de deur dichtdoen in Londen, maandagochtend aan de slag in het Vivaldigebouw, belooft Bos.
Het Rijksvastgoedbedrijf zal het kantoor van 300 miljoen euro bouwen en marktconform verhuren. Amsterdam geeft de grond uit in erfpacht.
De lobby roemt verder de goede bereikbaarheid dankzij Schiphol en het wetenschappelijke klimaat bij VUmc, AMC en Antoni van Leeuwenhoek, met daarnaast een sterk Nederlands medicijnagentschap in Utrecht.
Een steun in de rug is het positieve oordeel van EMA-werknemers in een peiling: liefst 81 procent verhuist graag naar Nederland. "Voor de continuering van het werk is dat van groot belang," aldus Bos.
Vraag is echter wat doorslaggevend zal zijn bij de stemming: een inhoudelijke beoordeling van de vestigingsplaats, of een politieke? "Als de inhoud doorslaggevend is, hebben we een goede kans," aldus Bos. "Maar als het een koehandel wordt en er worden andere politieke dossiers bij betrokken, legt Nederland het af tegen grotere landen. Die hebben meer invloed."
Koehandel
De procedure leent zich goed voor koehandel; de stemming is anoniem. Na afloop worden de stembriefjes verbrand.Eén politieke afweging is dat veel agentschappen tot ongenoegen van Zuid- en Oost-Europa in West-Europa zijn gehuisvest. Daarom zou Bratislava een goede kans maken.
Op de achtergrond zal 'Big Pharma' via de eigen lidstaten proberen invloed uit te oefenen. "Wij zitten niet dicht op de farmaceutische industrie, daardoor kunnen wij onafhankelijker opereren," aldus Bos. Frankrijk (Sanofi) en Zweden (AstraZeneca) hebben wel grote farmaceutische bedrijven.
Het economisch belang is groot. EMA is goed voor Amsterdam.
Bos heeft de Amsterdamse lobby een half jaar geleid als werknemer van het ministerie van VWS, voor 4000 euro bruto per maand. Dat deed hij naast zijn werk als bestuursvoorzitter van het VUmc.
De voormalige PvdA-minister van Financiën, zelf inwoner van Amsterdam, denkt niet dat de stad te lijden zal hebben onder de toestroom van 900 werknemers en vele bezoekers. "Het gaat om veel werkgelegenheid in een hoogwaardig segment. Het economisch belang is groot. EMA is goed voor Amsterdam."
Zie ook: 'Personeel EMA wil liefst naar Amsterdam', Amsterdam heeft Medicijnagentschap EU nog niet binnen en: 'Bod EU-agentschap Amsterdam is niet perfect'
Wat doet EMA?
Het European Medicine Agency (EMA) bepaalt welke medicijnen toegang krijgen tot de Europese markt van 500 miljoen mensen. Het agentschap beoordeelt studies van de farmaceutische industrie over werkzaamheid en bijwerkingen van middelen.
Met toegang tot de markt zijn miljarden euro's gemoeid, maar het EMA gaat niet over de prijs van medicatie, die bepalen farmaceutische bedrijven zelf. In Nederland adviseert het Zorginstituut Nederland over de vergoeding van medicatie.
Het EMA beslist ook over markttoetreding van dierengeneesmiddelen.In opdracht van het ministerie van VWS was Bos het afgelopen half jaar aanvoerder van de lobby om het medicijnschap naar Amsterdam te halen.