Berlijn stemt ook over toekomst ‘stadsvliegveld’ Tegel

Zodra je het S-Bahn station Wollankstraße in het noorden van Berlijn uit loopt, word je geconfronteerd met het andere thema van deze verkiezingsdag, tenminste voor de Berlijners: de toekomst van de luchthaven Tegel.

Je ziet het niet, door de laaghangende grijze regenwolken, maar je hoort het des te beter: om de paar minuten komt laag een vliegtuig over dat bezig is aan de laatste honderden meters vóór de landing, boven een wijk vol apartementengebouwen en flats.

Het is niet zeker of dat zo blijft. De ongeveer 2,5 miljoen kiesgerechtigde inwoners van Berlijn kunnen zich niet alleen uitspreken over de vraag wie er namens hen in de Bondsdag komen te zitten, maar ook of Tegel dicht zou moeten gaan als het geplande nieuwe vliegveld aan de zuidkant van Berlijn eindelijk klaar is.

Robert Günther weet het wel. Hij komt net terug van het stemlokaal en heeft tegen Tegel gestemd. „Ik ben in deze wijk geboren en ik ben inmiddels wel aan het geluid gewend”, zegt deze student. „Maar het is onzinnig om twee vliegvelden te willen. Als Tegel open zou blijven, is nog altijd een ingrijpende verbouwing nodig. Dan kun je toch beter iets helemaal nieuws bouwen?”

Hij moet even lachen en voegt daar dan „in principe’’ aan toe. Het nieuwe vliegveld is een hoofdpijndossier voor de stad Berlijn en langzaamaan een nationale schande geworden. Het is gepland vlak bij Schönefeld, nu vooral in gebruik voor chartervluchten, en zou dé luchthaven van Berlijn worden. Maar de opening, aanvankelijk voorzien voor 2012, is keer op keer uitgesteld omdat er steeds nieuwe gebreken werden ontdekt.

In de vergunning voor luchthaven Berlin Brandenburg, met de codenaam BER, is bepaald dat Tegel dicht gaat een half jaar nadat het nieuwe vliegveld in gebruik is genomen. Maar onder druk van de kleine liberale FDP is dit onzeker geworden. De FDP zag in het open houden van het makkelijk bereikbare Tegel een goed issue om weer terug te keren in de Berlijnse Senaat, het parlement van de deelstaat Berlijn.

Mario Czaja, fractievoorzitter van de FDP, zei afgelopen week op een discussiebijeenkomst: „Ik ben vóor het openhouden van Tegel omdat Berlin Tegel nodig heeft, de luchthaven BER te klein gepland is en zorgenkind nummer één van de hoofdstad zal blijven, en omdat twee luchthavens, BER en Tegel, voor ontlasting in de stad zullen zorgen, en [slechts] één voor chaos.”

De lokale afdelingen van CDU en de AfD toonden zich gevoelig voor het argument van veel Berlijners dat een ‘stadsvliegveld’ als Tegel wel erg handig is. Berlin Brandenburg is, afhankelijk van waarvandaan je vertrekt in Berlijn, zeker een half uur langer reizen. Het linkse stadsbestuur zet hier de belofte van huizen, banen en minder (lawaai)vervuiling tegenover.

„Ik ben voor de sluiting van Tegel, omdat ik geloof dat we de kans hebben met dit besluit een heel belangrijk toekomstproject voor de stad op gang te brengen, doordat we 300.000 mensen van gevaar en lawaai ontlasten en tegelijkertijd de kans krijgen een nieuwe stadsdeel te ontwikkelen met wonen, bedrijvigheid en wetenschap”, zei SPD-burgemeester Michael Müller op de discussiebijeenkomst. Op de plaats van het vliegveld zouden negenduizend woningen gebouwd moeten worden , een onderzoeks- en industriepark met twintigduizend arbeidsplaatsen, en een hogeschool voor vijfduizend studenten.

De inwoners van Berlijn mogen vandaag hun mening geven. Die is niet bindend, maar het zou politieke acrobatiek vergen om die te negeren. Tegel, met de code TXL, laat qua voorzieningen veel te wensen over. „Maar het is zo handig, een vliegveld vlakbij’’, zegt Imke White in de Wollankstraße. „De familie van mijn man woont in Engeland en ik vlieg vaak. Ik ben binnen een half uur op Tegel. Als ik nu naar Schönefeld ga kost me dat zeker een uur, zo niet meer, en het nieuwe vliegveld ligt daar vrijwel naast.” En het lawaai dan, van die steeds maar weer laag overkomende vliegtuigen? „Ach, lawaai hoort bij het leven in een grote stad.”