Direct naar artikelinhoud

Duitsland heeft het gehad met Turkije

Protest van Amnesty International-activisten bij de Turkse ambassade in Parijs.Beeld AFP

Berlijn waarschuwt Ankara: Schenden van mensenrechten blijft niet zonder gevolgen

Berlijn en Ankara liggen al maanden met elkaar op ramkoers, maar dit keer lijkt het echt menens. "We kunnen niet door zoals voorheen", verklaarde de Duitse minister van buitenlandse zaken Sigmar Gabriel gisteren op een persconferentie in Berlijn. "Ankara moet begrijpen dat hun beleid niet zonder gevolgen zal blijven." Hij verwees daarmee naar de celstraf die een Turkse rechter dinsdag aan zes mensenrechtenactivisten oplegde. Onder hen zijn Duitser Peter Steudtner en het hoofd van Amnesty International in Turkije, Idil Eser. Samen met tien andere activisten werden zij twee weken geleden aangehouden tijdens hun congres op een eiland buiten Istanbul, op verdenking van 'terroristische activiteiten'.

Duitsland heeft het reisadvies naar Turkije aangescherpt. "De meest absurde situaties zijn mogelijk", verklaarde Gabriel. "Iedereen moet zich afvragen of hij wel echt naar Turkije wil." Ook zei de minister dat Duitse bedrijven niet langer zeker kunnen zijn van een normale rechtsgang in Turkije. Eerder deze week berichtte Die Zeit namelijk dat 68 Duitse bedrijven door de Turkse autoriteiten verdacht worden van banden met de Gülen-beweging. De Turken zijn gefrustreerd dat deze beweging door Europese landen niet vervolgd wordt voor mogelijke deelname in de mislukte couppoging. Met name Duitsland wordt in Turkije als een 'veilige haven' voor gülenisten gezien. En Ankara is woedend dat Duitsland politiek asiel verleende aan hoge Turkse officieren, onder wie twee generaals die verdacht worden van betrokkenheid bij de coup. Zolang Duitsland hen niet uitlevert, is het onwaarschijnlijk dat Turkije overgaat tot vrijlating van gevangen Duitse burgers.

Duitsland heeft het reisadvies naar Turkije aangescherpt

Toch reageerde Ankara voorzichtiger dan gewoonlijk op het bericht uit Berlijn. President Erdogans woordvoerder noemde Gabriels uitspraken betreurenswaardig en probeerde deze af te schuiven op de aankomende Duitse verkiezingen. Verder benadrukte hij dat Duitse toeristen geen enkel gevaar lopen in Turkije.

Er staan dan ook grote economische belangen op het spel. 15 procent van de Turkse toeristenindustrie (goed voor dertig miljard euro per jaar) leunt op Duitse bezoekers. Daarnaast is Duitsland nog altijd Turkije's belangrijkste handelspartner, goed voor zo'n 22 miljard aan Duitse producten en 14 miljard aan Turkse export. Turkije exporteert relatief veel goedkope landbouwgoederen, Duitsland levert hoogwaardige elektronica.

Ook de zakelijke kringen rond Erdogan maken zich zorgen over de slechte banden met Europese investeerders. Als Gabriels uitspraken concreet worden, komt hun loyaliteit aan Erdogan onder druk te staan.

Lees ookDe klopjacht op president Erdogan