Kairo is nog steeds verschrikkelijk eng, ook in nieuwe dvd-editie

Toen de Japanse genrecinema een hit scoorde met Ringu (Hideo Nakata, 1998), rond een circulerende videoband die je dood wordt zodra je hem bekijkt, haakte regisseur Kiyoshi Kurosawa (1955) graag aan bij dat succes. Het resultaat was Kairo (2001), een moderne horrorklassieker die veel beter geconserveerd is gebleven dan zijn voorbeeld.

De plot nam hij van Ringu over, geeft Kurosawa toe op de nieuwe Engelse blu-ray- en dvd-editie. Hij moest vooral een interessant alternatief voor die fatale vloekvideo vinden. Dat werd het destijds razendsnel opkomende internet: wie in Kairo op het web inlogt, stuit op een site die hem in contact brengt met de geestenwereld en hem vervolgens tot vlek op de muur reduceert. De gevolgen zijn niet te overzien. Terwijl een snel uitdunnend gezelschap van personages speurt naar de precieze betekenis van het virus, verandert Tokio in een spookstad.

Bijzonder effectief, hoe Kurosawa de heersende angst verbeeldde dat het internet sociaal isolement en een gebrek aan menselijke communicatie zou opleveren. En al is het geratel van modems tegenwoordig een eerder nostalgisch dan griezelig geluid, in het tijdperk van de aan WhatsApp en Instagram verslaafde smartphone-zombie heeft Kairo nauwelijks aan actualiteit ingeboet.

Nog belangrijker: de film is nog steeds ver-schrik-ke-lijk eng, met zijn ondraaglijk langzaam naderende, in de camera starende fantomen, de duistere decors en de sluimerend apocalyptische sfeer. Dompel je onder in Kairo en er rust al snel een ijzige pixelige hand op je schouder.

Pulse (Kairo)

Horror
2001
Distributeur Arrow Video (Britse import)

Interessant om de film naast Kurosawa's recentste productie te leggen, het met Frans en Belgisch geld gemaakte Le secret de la chambre noire. In een oud landhuis in een Parijse banlieue spendeert de excentrieke Stéphane (Olivier Gourmet) al zijn tijd en geld aan het maken van daguerreotypes: een vroeg-19de-eeuwse, arbeidsintensieve vorm van fotografie, waarbij Stéphane zijn modellen minstens een half uur voor de lens laat staan. Wanneer loser Jean (Tahar Rahim) als assistent in dienst komt en verliefd wordt op Stéphanes dochter Marie (Constance Rousseau), blijken de daguerreotypes, net als het internet in Kairo, een schemerzone tussen de wereld van de levenden en die van de geesten - twee domeinen die zich bij Kurosawa nooit laten ontwarren.

In vergelijking met een precisiewerk als Kairo is Le secret de la chambre noire een incoherent, weinig enerverend geheel. Maar al helpt de ongeloofwaardige plot iedere spanning om zeep en lijkt Kurosawa weinig grip te hebben gehad op zijn Franstalige acteurs, zijn hand blijft in elk shot voelbaar. Wie eerst Kairo en vervolgens Kurosawa's francofone uitstapje consumeert als dessert, ontdekt dezelfde magie met licht, dezelfde op het onheil anticiperende camerabewegingen, dezelfde melancholie en dezelfde gretigheid om van elke geestverschijning iets bijzonders te maken. Bijzonder hoe van Japan naar Frankrijk sommige typische Kurosawa-details net een beetje veranderen: waar hij bijvoorbeeld zijn Japanse interieurs een schemerig, bedompt gemoed geeft door overal plastic zeil op te hangen, zijn in Jeans morsige appartement steeds de glasgordijnen dicht. Details waardoor een flop als Le secret de la chambre noire toch een interessante mislukking wordt.

Le secret de la chambre noire

Horror
2016
Regie Kiyoshi Kurosawa
Video-on-demand via iTunes en Ziggo