Wolk van traangas verwelkomt het verboden Rif-protest
De verboden ‘miljoenenmars’ in Al Hoceima kwam laat op gang. Toen volgde een kat-en-muisspel met de politie.
De Haagse Nadia en haar vriendin Wafaa drinken donderdag in de namiddag een flesje prik vlak naast het centrale Mohamed VI-plein in Al Hoceima. De hele dag houdt een menselijke keten van politie, leger en geheim agenten het stadshart bezet om het geplande, maar verboden, massaprotest tegen achterstelling van het Rifgebied te blokkeren. Berichten druppelen binnen van activisten die de worden tegengehouden als zij de kuststad proberen te bereiken.
“Ik zie het somber in. Terwijl ik speciaal hiervoor ben gekomen”, zegt Nadia teleurgesteld. Haar man is bezorgd binnen gebleven en wilde eigenlijk niet dat Nadia de straat op ging. Geruchten doen de ronde dat het protest na het namiddaggebed eindelijk zal beginnen, maar veel activisten hebben geen idee waar zij moeten zijn; dat het mobiele internet vandaag wel heel toevallig hapert, helpt daar niet bij.
Opeens klinkt er luid geschreeuw: ‘Laat de gevangenen vrij’. Nadia begint mee te zingen, maar Wafaa verstopt zich en bedekt haar gezicht met een sjaal. Tegen haar loopt al een rechtszaak vanwege een andere protestmars: “Zo, met een boerka kan ik tenminste wel demonstreren”, grapt Wafaa.
Dan komt opeens een mensenmassa aanrennen. Volwassenen en kinderen met betraande ogen roepen: ‘Coca, coca’. Zij zijn naarstig op zoek naar Coca Cola om het traangas dat de politie heeft afgeschoten uit de ogen te spoelen. “Dit kan toch niet. Je wordt gewoon de mond gesnoerd”, roept Nadia.
Zafzazi
En dat allemaal zonder dat de leider van de Rif-demonstranten erbij is. “Het is vandaag niet hetzelfde zonder Nasser”, zegt vader Ahmed Zafzafi (75) op de ochtend voor de demonstratie voordat de vlam in de pan is geslagen. In de salon van zijn huis hangen foto’s van zijn 39-jarige zoon, die vanuit een cel in Casablanca de door hem belegde ‘miljoenenmars’ moet volgen.
De leider van de beweging moet de demonstratie volgen vanuit zijn cel
“Hij zou in het centrum van het protest hebben gestaan. Hij vindt het heel verdrietig er niet bij te zijn. En ik ook”, zegt Zafzafi senior. Hij is verguld dat de ‘verloren zonen’ uit Nederland en elders in Europa zijn afgereisd naar zijn Al Hoceima om de protesten te ondersteunen.
Zafzafi is net terug uit Casablanca waar hij zijn zoon in de gevangenis bezocht. Hij maakte een gezonde indruk en had volgens zijn vader goede hoop om snel vrij te komen. “Ik weet niet waar hij zijn sterke moraal vandaan haalt. Hij zou de Nobelprijs voor de Vrede moeten krijgen. Maar dat krijgt een arme sloeber natuurlijk nooit”.
Oproerpolitie
Op straat gaat het protest er een stuk minder vreedzaam aan toe. Dit terwijl ouders van gevangen activisten in alle rust de menigte hadden moeten toespreken tijdens een pacifistische mars.
Nu wordt in de straten een kat-en-muisspel gespeeld tussen demonstranten die steeds weer opduiken, leuzen scanderen, waarna zij wegstuiven en op de hielen gezeten worden door de oproerpolitie. Doel van de demonstranten: een groot menselijk blok vormen.
Nadia is Wafaa inmiddels kwijt en loopt af op en een grote groep demonstranten, terwijl er steeds meer traangaswolkjes opstijgen uit de massa. Nadia kan het niets schelen. “Ik doe toch niets verkeerds?”, zegt zij verbouwereerd, voordat zij terug de menigte inloopt.
“We gaan in ieder geval nog lang niet naar huis, nog lange niet”.