Aimabele, maar ook meedogenloze bestuurder
Nadat hij hoorde dat Belgische boeren bij een protestactie het verkeer in Maastricht wilden blokkeren, liet Philip Houben de Koninklijke Marechaussee met tanks aanrukken om ze tegen te houden. Philip Houben gold als een zeer aimabele bestuurder, maar kon meedogenloos zijn als dat nodig was.
Hij was van 1985 tot 2002 burgemeester van Maastricht. In die tijd veranderde Maastricht van een slapend provinciestadje tot een internationale aansprekende culturele metropool en voorstaande winkel- en toeristenstad. Symbolisch daarvoor was de ondertekening in 1992 van het Verdrag van Maastricht dat de weg vrijmaakte voor de invoering van de euro. Houben overleed 23 april na een kort ziekbed aan de gevolgen van kanker.
Houben werd geboren in Den Haag, maar groeide na de oorlog op in Maastricht. Zijn vader, de katholieke magistraat Frans Houben, was van 1947 tot 1962 daar gouverneur van de provincie. Ook zijn broers Piet-Hein (ambassadeur) en Frank Houben (burgemeester en commissaris van de koningin) werden belangrijke politieke bestuurders.
Ze studeerden ook alle drie in Nijmegen en waren lid van het sociëteitsdispuut De Hoek. Studiegenoot Jan-Willem Bertens: 'Daar bleek al de aanleg die Philip had voor theater. Hij maakte de teksten voor het studentencabaret'.
Houben werd in die tijd ook lid van de KVP die later opging in het CDA. In april 1972 werd hij benoemd tot burgemeester van de Friese gemeente Haskerland, nu de gemeente De Friese Meren, en in 1979 voorzitter van het gewest Twente. Zes jaar later kwam hij naar Maastricht dat onder zijn regie een nieuwe strategie koos. Drie jaar na zijn komst ging daar de kunstbeurs Tefaf van start. Andere resultaten waren de opening van het MECC, het nieuwe Bonnefantenmuseum, het Centre Céramique en als kroon op het werk het Theater aan het Vrijthof.
Toon Hermans schreef daarover deze op een bronzen plaquette vereeuwige tekst:
"Philip Houben zei : Het kan,
maakte van 'n droom een plan
en het lukte want nu staat er
op de 'Vrijthof' een theater.
En zoals het gaat, zo gaat het
nu roept iedereen : 'Hou-be-staat-het'."
Hij wist Den Haag ook over te halen de historische Europese topconferentie over de oprichting van de EMU met Kohl, Mitterrand en Lubbers in Maastricht te houden, hoewel de stad ook tien jaar eerder de top had georganiseerd. Hij voerde ook een verbeten strijd tegen de drugshandel in het zogenoemde junkenpark.
Na zijn vertrek in 2002 kon zich storten op zijn grote hobby: het schrijven van poëzie. Zo maakte hij gedichten voor een aantal muren in het Kruisherenhotel. Als waardering voor zijn belangeloze inzet voor Unicef schreef Houben voor Paul van Vliet het boek Koester de clown. En samen met componist Tonny Eijk maakte hij een stuk dat op het zilveren regeringsjubileum van koningin Beatrix te horen was.
Het gevoel voor theater bewees hij ook bij zijn jaarlijkse conference tijdens de sleuteloverdracht op de zaterdag voor carnaval: een hot ticket in die tijd. Tijdens de begrafenisdienst omschreef zijn zoon Roderick Houben zijn vader als een artiest vanwege zijn vele talenten, van bestuurder tot dichter.
Vanwege zijn bijdrage aan de regionale blaasmuziek werd in Maastricht ook een aubade gebracht, waarbij 70 muzikanten 'Mie Lief Mestreech' speelden. Bertens: 'Maastrichtenaren zijn heel chauvinistisch. Als er wat fout gaat krijgt of de pastoor of de burgemeester de schuld. Maar ik heb nooit iemand horen klagen over Philip Houben.'