Het duurde even, maar we gaan weer naar het WK

Hoe belangrijk is het dat de Nederlandse volleyballers zich voor het eerst sinds 2002 hebben geplaatst voor het WK? Routinier Jeroen Rauwerdink slaakt een diepe zucht, veegt met zijn linkerhand door zijn haar en zegt dan: 'Essentieel. Dit geeft zo'n enorme boost.'

Na zestien jaar mag Nederland zich in 2018 weer meten met de mondiale top nadat het afgelopen weekeinde voor eigen publiek in de cruciale kwalificatiewedstrijden had afgerekend met Oostenrijk (3-2) en Slowakije (3-2). De vraag dringt zich op hoe goed de ploeg van bondscoach Gino Vermeulen is.

Unieke generatie

De volleyballers worstelden de afgelopen jaren met hun identiteit. 'De potentie was er, alleen kwam die er niet uit', zegt de 31-jarige Rauwerdink. Het EK 2015 werd een afgang waardoor de Olympische Spelen een jaar later definitief uit het vizier raakte. Telkens als het er echt om ging, gaf het team niet thuis. Het bleek een terugkerend probleem van de net-niet-generatie.

Al ziet Vermeulen het anders. Volgens de bondscoach bestaat er geen net-niet-generatie. 'We hebben een topgeneratie gehad die in 1996 olympisch kampioen is geworden. Het betekent niet dat de generaties die erna komen net-niet zijn. Nederland heeft goud gehaald met een ploeg die eens in de honderd jaar voor komt. Het was een unieke generatie, de andere zijn normaal.'

Rauwerdink: 'Het liefst schenk ik er geen aandacht aan, maar het vreet aan je. We hebben er niet gestaan op de momenten dat we er moesten staan. Dat is moeilijk. We moeten het vertrouwen van het publiek weer terugwinnen.'

Dat lijkt zaterdagavond in het duel tegen Oostenrijk te lukken. Nederland wint de eerste set, op de tribunes neemt het enthousiasme van de oranjefans toe. Maar als Oostenrijk na drie sets de leiding neemt en het publiek stilvalt, blijkt hoe broos het vertrouwen is. De omroeper van dienst doet zijn uiterste best de supporters wakker te schudden. 'Kom op, die handen van links naar rechts. Laat de jongens zich thuis voelen in Apeldoorn', schalt het door de zaal.

Het staat in schril contrast met de status van de Nederlandse volleybalsters. De vrouwenploeg boekte bij de EK-finale in 2015 een record door 11 duizend fans naar Ahoy te lokken. Op de Spelen van Rio de Janeiro miste zij nipt een medaille. Rauwerdink prijst zich zaterdag al gelukkig dat 1.200 toeschouwers de ploeg over het dode punt helpen tegen Oostenrijk. 'We willen aan de fans laten zien wat we kunnen.'

Vrouwelijk succes

Met een gemengd gevoel keek hij naar het succes van de vrouwen. Enerzijds is het volgens hem fantastisch wat zij gepresteerd hebben. 'Het is goed voor de sport. Het woord volleybal moet weer vaker vallen onder de mensen. In dat opzicht liften wij mee op hun succes.' Anderzijds vroeg Rauwerdink zich af waarom het de mannen maar niet wil lukken. 'Wij willen ook een EK-finale voor 11 duizend man in eigen land spelen. Daar droomt iedere topsporter van.'

Deelname aan het WK moet voor een vliegwieleffect zorgen. Een talent als Fabian Plak heeft grote toernooien nodig om te weten hoe het is om tegen de wereldtop te spelen. Terwijl Nimir Abdelaziz zich in zijn rol als aanvaller nog verder moet ontwikkelen. Bondscoach Vermeulen: 'Het wiel begint vanzelf te draaien. Er komt nu een nieuwe generatie aan, aangevuld met enkele ervaren jongens.'

Tegen Oostenrijk blijkt de mix goed van pass te komen. Powerhitter Abdelaziz begint met negen punten in de eerste set sterk aan de wedstrijd, maar valt vervolgens ver terug. In de vierde set grijpt Vermeulen in en brengt Kay van Dijk voor hem in de plaats. De ervaren diagonaalspeler zorgt er hoogstpersoonlijk voor dat Nederland de wedstrijd alsnog naar zich toetrekt.

Niet alleen de volleyballers kunnen zichzelf op het WK weer op de kaart zetten. Ook Vermeulen heeft de kans zijn bekraste imago enigszins op te poetsen. Toen hij na het mislukte WK in 2014 onder druk van de vrouwen werd overgeheveld naar de mannenploeg, dacht hij de oude garde van een nieuwe impuls te kunnen voorzien. Dat mislukte. Nederland faalde op het EK in 2015. Vermeulen: 'Kwalificeren voor het WK was het doel bij mijn aanstelling.'

Wat dat betreft was het kwalificatietoernooi een uitgelezen kans. Nederland had het thuisvoordeel en was als nummer 23 van de wereldranglijst bovendien het hoogstgeplaatste land in de groep. Rauwerdink: 'Het was nu of nooit.' Stiekem kijkt hij al verder, met de Olympische Spelen van 2020 in Tokio als stip aan de horizon. Rauwerdink weet als geen ander: daar hoort een WK bij.

Valt er nu een last van zijn schouders? 'Deelname aan het WK is noodzakelijk om de volgende stap te kunnen zetten. Maar het is niet zo dat we Nederland nog iets moesten bewijzen. We weten zelf hoe belangrijk het is om op een mondiaal toernooi aanwezig te zijn.'