‘Allemaal willen we vrede en veiligheid in Europa’
Leeuwarden
De Friese hoofdstad zal weten dat het een militair vliegveld in huis heeft. Twee keer per dag scheuren gevechtstoestellen op een oorverdovende manier het prachtige voorjaar aan flarden. Britse Tornado’s, Franse Mirages en Portugese F-16’s stijgen op van Friese bodem. Twee weken lang is Leeuwarden gastheer van de grootste luchtmachtoefening van Europa. Er doen zestig vliegtuigen uit zeven landen aan mee. Er wordt gevlogen in het luchtruim van Nederland, Duitsland en Denemarken. De jachtvliegers trainen complexe missies in internationaal verband. Speciale gasten zijn de Amerikanen met hun tweemotorige F-15’s. Dit keer van de Louisiana Air National Guard uit New Orleans. Ze bivakkeren op een apart deel van het veld met extra security. Liever geen pottenkijkers. Generaal-majoor Jon K. Kelk van de National Guard of the United States is speciaal ingevlogen. ‘Happy to be here.’
Kunt u als Amerikanen, met een van de grootste luchtmachten ter wereld, in Friesland nog wat opsteken?
‘We leren iedere dag van elkaar en van onze bondgenoten om beter te worden. En het is bijzonder om dertig jaar nadat ik als jonge kapitein in Duitsland was gestationeerd, weer terug te zijn in Leeuwarden.’
De F-15’s –koosnaam Strike Eagle– zijn onderdeel van het Theater Security Package zoals de Amerikanen zo mooi kunnen zeggen. Zeg maar: Uncle Sam in Europa. Want ondanks dreigementen van president Donald Trump heeft Amerika nog altijd ‘de sterke verplichting’ om bij te dragen aan een stabiel Europa. Aldus generaal Jon Kelk.
Wat is de grootste dreiging voor Europa?
‘We trainen niet op een specifiek gevaar. Maar de wereld ziet er anders uit dan drie tot vijf jaar geleden. En we willen allemaal hetzelfde: vrede en veiligheid in Europa.’
Diplomaat Shawn P. Crowley benadrukt dat ook. Tot er een nieuwe Amerikaanse ambassadeur in Den Haag wordt benoemd, is Crowley de hoogste man, de chargé d’affaires. Hij zegt: ‘De NAVO is belangrijk. We helpen elkaar als het nodig is, maar moeten de lasten ook samen dragen. Alle NAVO-landen hebben zich in Wales in 2014 vastgelegd op 2 procent van hun bruto nationaal product voor Defensie. Nederland voldoet daar niet aan.’
Met als gevolg?
‘Niemand zegt dat het geld er morgen direct bij moet, maar op termijn wel. Overigens geen nieuw geluid. Ook de achtereenvolgende presidenten Clinton, Bush en Obama hamerden op meer Europese investeringen voor defensie. Al zeiden ze het misschien in andere bewoordingen.’ <
