Direct naar artikelinhoud

Breng de liefde terug op aarde

Boer zoekt liefde

Is het de angst om alleen te zijn waar 'Boer zoekt vrouw' gretig gebruik van maakt? Volgens filosoof Eva-Anne Le Coultre (Letter&Geest, 18 maart) bekrachtigt het tv-format een romantische illusie. 

Terecht. De onthechte zelfliefde die ze daar tegenover zet, lijkt me daarentegen een risicoloos alternatief. Het is de trendy opvatting dat verlangen naar een ander een zwaktebod is. Dan heb je aan jezelf niet genoeg - en dat is de nieuwe doodzonde.

De partner die 100 procent verantwoordelijk is voor zijn eigen geluk, gaat een huwelijk aan met zijn vastomlijnde zelfbeeld. Scheiden gaat pijnloos in dat geval. De ander kwam er immers nooit echt aan te pas. "Het gaat niet om jou, schat, het gaat erom dat ik mezelf niet kan ontplooien. En dat heeft eigenlijk niets met jou te maken." We respecteren elkaars keuzes, heet dat.

De liefde is geen schoothondje, maar een wild dier dat ongevraagd je keuken in rent
Sjaak Vane, filosoof en relatietherapeut

Achter de hedendaagse nadruk op autonomie (vooral lekker je eigen ding doen) schuilt een angst voor intimiteit. En dat is nu juist wat de liefde kan komen brengen: de ander geeft je de mogelijkheid boven jezelf uit te stijgen.

Sprookje

Dat is een groeiperspectief dat ontbreekt in het autonomiegebod. Dit verheffende aspect werd in deze vorm voor het eerst geformuleerd in de Romantiek. Dat Hollywood daar een sprookje van heeft gemaakt, doet niets af aan de oorspronkelijke kracht van het romantische verlangen.

De liefde is meer dan boerenknusheid, maar laten we niet lacherig doen over het oprechte verlangen naar nabijheid van de datende agrariërs. Dat is geen angst voor eenzaamheid. Boeren kunnen prima alleen overleven. Het is de diep menselijke behoefte aan samenzijn.

Waar ik voor pleit, is om de liefde niet los te koppelen van de ander. Je kunt in de liefde niet star blijven vasthouden aan wie je denkt dat je bent. En juist als de liefde pijn doet, houdt dat in dat ze ook iets heeft betekent. Er bestaat geen ruggeprik voor pijnloos scheiden.

Onthecht

Vrijheid-blijheid, en vooral geen jaloezie, is evenzogoed een norm die je elkaar oplegt. De liefde is geen schoothondje, maar een wild dier dat ongevraagd je keuken in rent. Het is juist dit ontregelende karakter dat de liefde pittig maakt. Maak van de liefde geen onthecht ideaal dat losstaat van de aardse betrekking tussen ik en jij.