Afdalen in de crypte van De Ruyter

Amsterdam

Consul Peter Danku van de Hongaarse ambassade in Nederland had een van de twee sleutels meegenomen die past op het bronzen slot uit de 17e eeuw. Na het openen van de deur leidt een zeer steile trap naar beneden. Er staan drie kisten met overblijfselen. In de middelste, de grootste, ligt De Ruyter. ‘Het lichaam zit nog weer in een stalen kist’, aldus Frits de Ruyter de Wildt, verre nazaat van de zeeheld.

Achter de kist van Michiel de Ruyter hangt als eerbetoon een lauwerkrans aan de muur, op de bladeren staan de namen van de Hongaarse predikanten die De Ruyter kort voor zijn dood heeft kunnen bevrijden. Links van die krans hangen rood-wit-groene Hongaarse linten, herinnerend aan herdenkingsbezoeken van Hongaarse ambassadeurs en andere vertegenwoordigers. Rechts van de krans hangen linten uit verschillende andere landen, onder meer uit Denemarken waar De Ruyter in de adelstand was verheven. In juli 1894 legde de Duitse keizer Wilhelm II hier een krans.

galeien

Michiel de Ruyter (1607-1676) wordt jaarlijks door de Hongaarse gemeenschap in Nederland herdacht omdat hij 28 Hongaarse predikanten in februari 1676 wist vrij te krijgen. Zij waren door de katholieke Oostenrijkers gevangengenomen en als slaven op de galeien van de Spaanse oorlogsvloot tewerkgesteld. De predikanten moesten forse ontberingen lijden, maar zongen zichzelf moed in met Psalm 46, aldus consul Danku. ‘God is een toevlucht voor de Zijnen. Hun sterkt’, als zij door droefheid kwijnen.’ Danku legde bij de ingang van de crypte een krans namens de Hongaarse ambassade. Vier marinemensen deden dat namens de Koninklijke Marine.

De bijeenkomst zaterdag stond in het teken van 500 jaar Reformatie. Jos Colijn van de Theologische Universiteit Kampen noemde de admiraal een Schipper naast God. ‘In zijn dagboeken getuigde De Ruyter van zijn Godsvertrouwen. Zo schreef hij na de Slag bij Kijkduin: Onze vloot lijkt klein, maar daarom kunnen we juist winnen. Dat is de manier waarop God werkt.’

De bevrijding van de Hongaarse predikanten kan volgens Colijn niet los gezien worden van de Reformatie en de daaruit voortkomende kerkelijke banden tussen Nederland, Hongarije en Transsylvanië. Tot op de dag van vandaag werken Hongaarse en Nederlandse universiteiten samen vanuit hun protestantse achtergrond. ‘Veel internationale studenten zijn geinteresseerd in het protestantisme. Mijn hoop is dat ze niet alleen de graftombe van De Ruyter bekijken, maar hier ook een stuk levende gereformeerde traditie zullen vinden.’

Het graf van Michiel de Ruyter bestaat uit twee delen, een witmarmeren praalgraf in de kerk, en een familiegraf in de gewelven daaronder. De Ruyter overleed op 29 april 1676 aan boord van een marineschip in de Baai van Syracuse aan wondkoorts. Dit was het gevolg van een verwonding, die hij een week eerder opliep toen zijn rechterbeen en een deel van zijn linkervoet door een kanonskogel werden getroffen. Het lichaam is gebalsemd naar Nederland teruggebracht en werd bijna een jaar na zijn dood, op 18 maart 1677, bijgezet in de Nieuwe Kerk. <